ماه آبان: شانزدهم تا هجدهم

ماه آبان: شانزدهم تا هجدهم

شانزدهم آبان

روز شانزدهم آبان سال ۱۲۳۹ ناصرالدین‌‌شاه با گلین خانم دختر احمدعلی‌‌میرزا پسر فتحعلی‌‌شاه ازدواج کرد که اولین زن عقدی‌‌اش بود و اولین ولیعهدش –سلطان محمودمیرزا- را هم زایید که در دو سالگی درگذشت و اگر زنده مانده بود این روز اهمیتی فراوان در تاریخ معاصر ایران پیدا می‌‌کرد. در همین روز به سال ۱۲۸۷ شیخ فضل‌‌الله در باغشاه فتوای قتل چند ملای مشروطه‌‌خواه را صادر کرد و حکم کرد که مشروطه با شریعت اسلام در تضاد است.

$G:\pix\projects\iranzamin\modern\11chronicle\1342-57\خانواده خسروشاهی.jpg$

خانواده‌‌ی کارآفرین خسروشاهی

در چنین روزی به سال ۱۳۲۰ در هیاهوی بعد از اشغال ایران به دست متفقین چند رخداد هم‌‌زمان در کشور رخ داد. یکی آن که عده‌‌ی زیادی از اشرار و راهزنان فارس که امنیت را درآن منطقه به مخاطره انداخته بودند پس از دستگیری تسلیم دادگاه نظامی شدند و شانزده نفرشان را در همین روز اعدام کردند. دیگر آن که فروغی نخست‌‌وزیر در مصاحبه‌‌ای با روزنامه‌‌نگاران اعلام کرد ایران با شوروی و انگلیس پیمان سه جانبه تنظیم خواهد کرد و به این ترتیب ایران از وضعیت کشوری اشغال‌‌شده به مرتبه‌‌ی یکی از کشورهای عضو در جناح متفقین رسمیت خواهد یافت. در همین روز دولت برای جلوگیری از قحطی که در جریان اشغال مشابه ایران طی جنگ جهانی اول رخ داده بود، خوراک را در تمام کشور جیره‌‌بندی کرد و کالابرگ نان، قند، شکر، چای و خواربار را در اختیار مردم قرار داد. در ۱۳۲۷ هم برای نخستین بار نمایندگان فراکسیون‌‌های سیاسی کشور برای انتخاب نخست‌‌وزیر به دربار دعوت شدند. در ۱۳۲۸ اولین سکوی استخراج نفت بر دریا در صد کیلومتری باکو در دریای خزر راه‌‌اندازی شد و در ۱۳۳۸ علی خسروشاهی شرکت مینو را تأسیس کرد.

در سال ۸۹۸ هرنان کورتز^[1] و اسپانیایی‌‌های غارتگر همراهش وارد شهر تنوچتیتلان^[2] پایتخت دولت عظیم آزتِک شدند. در ۱۲۹۶ در سومین نبرد غزه^[3] قوای انگلیسی بر عثمانی‌‌ها غلبه کردند و نوار غزه را در اختیار گرفتند. شمار مهاجمان انگلیسی‌‌ در این نبرد حدود ده هزار نفر و دو برابر مدافعان عثمانی بود. در ۱۳۰۲ هیتلر، ‌‌سپهبد لودندورف و یارانشان در مونیخ اقدام به کودتایی بی‌‌خونریزی کردند که به سرعت شکست خورد. این کودتا به شورش آبجوفروشی شهرت یافت. در ۱۳۱۸ زمانی که هیتلر در مونیخ مراسم بزرگداشت سالگرد شورش آبجوفروشی را جشن می‌‌گرفت به شکل معجزه‌‌آسایی از اقدام به ترور شخصی به نام گئورگ اِسلِر^[4] جان سالم به در برد. اسلر کارگری کمونیست از اعضای اتحادیه‌‌ی جبهه‌‌ی سرخ بود و بمبی ساعتی در محل مراسم کار گذاشت که انفجارش به کشته شدن هشت نفر و زخمی شدن ۶۲ تن منتهی شد. او در دوران حکومت هیتلر زندانی بود، تا پنج سال بعد که در پایان جنگ جهانی در اردوگاه داخائو اعدامش کردند.

Bundesarchiv Bild 119-1486, Hitler-Putsch, München, Marienplatz.jpg

سربازان دولتی هنگام سرکوب هواداران هیتلر

هیتلر هنگام ادای احترام به کشته شدگان در بمب‌‌گذاری مراسم بزرگداشت کودتای آبجوفروشی

هیتلر و یارانش در آستانه‌‌ی کودتای آبجوفروشی

در ۱۳۳۵ هم سازمان ملل حکمی صادر کرد که بر مبنای آن ارتش‌‌های اسرائیل، فرانسه و انگلیس که برای کنترل کانال سوئز به مصر حمله کرده بودند قوای خود را از این کشور بیرون بکشند.

بورقیبه

Zine El Abidine Ben Ali.jpg

بن علی

کارل استوکس

Ziaur Rahman 1979.jpg

ضیاءالرحمن

در شانزدهم آبان سال ۱۳۵۴ سربازان بنگلادشی با حمایت مردمی نیروهای گارد را شکست دادند و فرمانده‌‌شان خالد مشرف را کشتند و ژنرال ضیاءالرحمن را که در حبس خانگی به سر می‌‌برد آزاد کردند، در ۱۳۶۶ در تونس حبیب بورقیبه طی کودتایی از قدرت برکنار شد و زین‌‌العابدین بن علی جانشین او شد و در ۱۳۶۸ ویلی اشتوف^[5] نخست‌‌وزیر آلمان شرقی و کابینه‌‌اش ناگزیر شدند زیر فشار تظاهرات ضدکمونیستی مردم از قدرت کناره بگیرند.

در ۱۲۹۵ ژانت رانکین^[6] اولین زنی بود که در آمریکا به نمایندگی کنگره دست یافت، در ۱۳۴۶ کارل استوکس^[7] اولین سیاهپوستی شد که در آمریکا به مقام شهرداری می‌‌رسید، در ۱۳۶۹ مری رابینسون^[8] اولین رئیس‌‌جمهور ایرلند شد در ۱۳۹۱ از سویی باراک اوباما^[9] برای بار دوم به ریاست‌‌جمهوری آمریکا انتخاب شد و از سوی دیگر تامی بالدوین^[10] اولین همجنس‌‌گرای علنی‌‌ای شد که در آمریکا به سناتوری می‌‌رسید.

ویرانه‌‌های تنوتچیتلان

این روز در ضمن برای «نفوذی‌‌ها» چندان فرخنده نبوده است. در ۱۳۲۳ ریچارد زورگِه^[11] جاسوس شوروی‌‌ها که یک دورگه‌‌ی آلمانی-روس و زاده‌‌ی باکو بود، پس از شناسایی شدن به همراه ۳۴ نفر از همدستانش به دست ژاپنی‌‌ها اعدام شد.

Bundesarchiv Bild 183-1985-1003-020, Richard Sorge.jpg

ریچارد زورگه

Jeannette Rankin cph.3b13863.jpg

ژانت رانکین

در ۱۱۶۸ پاپ پیوس ششم^[12] جان کارول^[13] را به مقام اولین اسقف آمریکا منصوب کرد. در ۱۲۸۷ بوچ کاسیدی^[14] و ساندنس کید^[15] که از مشهورترین راهزنان آمریکا بودند در درگیری‌‌ای در بولیوی کشته شدند.

File:Wildbunchlarge.jpg

بوچ کاسیدی (اولین نفر نشسته سمت راست) و همدستانش

John Carroll Gilbert Stuart.jpg

جان کارول

در همین روز به سال ۱۲۵۳ توماس ناست^[16] پدر کاریکاتور در آمریکا برای اولین بار حزب جمهوری‌‌خواه را در مجله‌‌ی هارپرز ویکلی^[17] با علامت فیل نمایش داد، در ضمن در همین روز به سال ۱۱۶۵ قدیمی‌‌ترین سازمان مربوط به موسیقی با نام جامعه‌‌ی موسیقی استاوتون^[18] در آمریکا تأسیس شد و در ۱۳۰۸ هم موزه‌‌ی هنر مدرن نیویورک گشایش یافت.

جالب آن که وابستگان به حوزه‌‌ی تمدن ایرانی که در این روز زاده شده یا درگذشته‌‌اند اغلب در خارج از قلمرو جغرافیایی ایران زیسته‌‌اند. متولدان این روز عبارت‌‌اند از ابن حزم دانشمند و فیزیکدان اندلسی (۳۷۳)، اوکتای خان مغول (۵۶۵) و ملک‌‌الشعرای بهار (۱۲۶۳) که این آخری تنها زاده‌‌ی درون خاک ایران امروز است. در میان شاهان گورکانی هند هم جهانگیرشاه (۱۰۰۶) و بهادرشاه دوم (۱۲۴۱) در این روز درگذشته‌‌اند.

Thomas H Nast.jpg

توماس ناست

اشتوف در سال ۱۳۳۶ در لباس کلنل ژنرال ارتش سوسیالیستی

تروتسکی

اکتای خان

Bahadur Shah II.jpg

جهانگیرشاه

Mohammad-Taqi Bahar - Original.jpg

بهار

برگی از رساله‌‌ی ابن حزم

زادگان غیرایرانی و نامدار این روز عبارت‌‌اند از جیمز کوک^[19] دریانورد انگلیسی (۱۱۰۷)، لئون تروتسکی^[20] سیاستمدار مارکسیست روس (۱۲۵۸) آلفرد راسل والاس^[21] زیست‌‌شناس تکاملی انگلیسی (۱۲۹۲)، آلن دلون هنرپیشه‌‌ی سوئیسی-فرانسوی (۱۳۱۴)، استیو مک‌‌کوئین^[22] هنرپیشه‌‌ی آمریکایی (۱۳۵۹) و ویل دورانت^[23] مورخ آمریکایی (۱۳۶۰) هم در این روز درگذشته‌‌اند.

استیو مک کوئین

آلفرد راسل والاس

هفدهم آبان

در این روز به سال ۱۲۵۴ فتحعلی‌‌خان آخوندزاده‌‌ (تصویر زیر) به‌‌ مستشارالدوله كه‌‌ با درجه‌‌ی سرتيپي‌‌ نايب‌‌‌‌الوزاره‌‌ی‌‌ تبريز بود، نامه‌‌ای نوشت و کتاب يك‌‌ كلمه‌‌ به قلم او را نقد کرد و ضمن آن نوشت که این كتاب ‌‌«بي‌‌نظير… و يادگار خوب‌‌ (شماست، اما…) براي‌‌ ملّتِ‌‌ مرده‌‌ نوشته‌‌ شده‌‌ است‌‌… در يوروپا نيز سابقاً چنان‌‌ خيال‌‌ مي‌‌كردند كه‌‌ به‌‌ ظالم‌‌ نصيحت‌‌ بايد گفت‌‌ كه ‌‌تارِك‌‌ ظلم‌‌ شود. بعد ديدند كه‌‌ نصيحت‌‌ در مزاج‌‌ ظالم‌‌ اصلاً مؤثر نيست‌‌. پس‌‌، خودش‌‌ به واسطه‌‌ی‌‌ عدم‌‌ ممانعت‌‌ دين‌‌ در علوم‌‌ ترقي‌‌ كرده‌‌، فوايد اتفاق‌‌ را فهميد و با يكديگر يك‌‌دل‌‌ و يك‌‌جهت‌‌ شده‌‌، به‌‌ ظالم‌‌ رجوع‌‌ نموده‌‌ گفت‌‌: از بساط‌‌ سلطنت‌‌ و حكومت‌‌ گم‌‌ شو! پس‌‌ از آن‌‌، کونستاسیونی را كه‌‌ شما در كتاب‌‌ خودتان‌‌ بيان‌‌ كرده‌‌ايد، خود ملّت‌‌ براي‌‌ امور عامه‌‌ و اجراي‌‌ عدالت‌‌ وضع‌‌ كرد.» و این نامه‌‌نگاری‌‌ها و کتاب‌‌هایی که در این بین نوشته می‌‌شد نخستین موج از صورتبندی مدرنیته در عصر مشروطه بود.

$G:\pix\projects\iranzamin\modern\11chronicle\1230-1275\آخوندزاده (2).jpg$ در تداوم همین روند بود که در نهایت نظام سیاسی ایران مشروطه شد و سی سال بعد از این نامه‌‌نگاری در روز شنبه هفدهم آبان سال ۱۲۸۶ ابوالقاسم‌‌خان قره‌‌گوزلو ناصرالملک که به صدارت انتخاب شده بود اولین لایحه‌‌ی بودجه‌‌ی دولت را به مجلس ارائه کرد و در آن مخارج دربار را سالانه یک کرور تومان (پانصد هزار تومان) تعیین کرد. رخدادی معاصر که در این روز رخ داده هم این که در ۱۳۸۳ ‌‌ده هزار سرباز آمریکایی و واحدهایی از ارتش عراق، فلوجه را که در اختیار مخالفان حضور آمریکا در عراق بود، محاصره کردند.

کشتار اشراف استکهلم به دست دانمارکی‌‌ها

هفدهم آبان در تاریخ سیاسی و نظامی جهان به نسبت پُرماجرا بوده است. در ۸۹۹ دانمارکی‌‌ها بر سوئدی‌‌ها غلبه کردند و در استکهلم صد نفر از اشراف را اعدام کردند. در ۱۲۸۵ تئودور روزولت^[24] اولین رئیس‌‌جمهور آمریکا بود که از کشور خارج شد. او در این روز به پاناما رفت تا روند پیشرفت کار را ببیند. در ۱۲۹۷ هم ویلهلم دوم^[25] (تصویر زیر) قیصر آلمان پس از انقلاب اصلاح‌‌طلبان از قدرت کناره‌‌گیری کرد و آلمان به جمهوری تبدیل شد. در سال ۱۳۳۹ جان افکندی^[26] با فاصله‌‌ای بسیار اندک بر نیکسون^[27] غلبه کرد و سی و پنجمین رئیس‌‌جمهور آمریکا شد.

جالب آن که این روز ارتباطی اندام‌‌وار با کودتاها برقرار می‌‌کند. در ۱۲۹۶ اولین کمیساریای خلق شوروی که پس از شبه‌‌کودتای بلشویک‌‌ها در روسیه به قدرت رسیده بود با حضور لنین، استالین و تروتسکی برگزار شد، در ۱۳۰۲ پلیس مونیخ کودتای آبجوفروشی^[28] را که نازی‌‌ها بدان اقدام کرده بودند در هم شکست و هیتلر و یارانش را دستگیر کرد. در ۱۳۱۵ هواداران ژنرال فرانکو^[29] که در عمل کودتا کرده بود نتوانستند مادرید را فتح کنند و در نتیجه این شهر را در محاصره‌‌ای گرفتند که تا سه سال بعد به درازا کشید. در ۱۳۲۱ هم چهارصد تن از هواداران مارشال دوگل^[30] در الجزایر کودتا کردند و مقامات دولت ویشی فرانسه را که هوادار هیتلر بود از این مستعمره راندند.

Leo Phokas defeats Hambdan at Adrassos.png

شورش یونانی‌‌ها بابت ترجمه‌‌ی انجیل

در ۸۷۱ شهاب‌‌سنگ آنسیشِم^[31] (تصویر زیر) در روستایی به همین نام در آلزاس^[32] فرانسه به زمین برخورد کرد و کهن‌‌ترین شهاب‌‌سنگی شد که تاریخ دقیق برخوردش به زمین معلوم است.

Ensisheim meteorit donnerstein 1 vss2007.jpg

در ۱۰۴۴ قدیمی‌‌ترین روزنامه‌‌ی در دسترس محققان امروزی به نام لندن گازت^[33] به چاپ رسید. در سال ۱۲۸۰ به دنبال ترجمه‌‌ی انجیل به زبان یونانی دموتیک شورش‌‌هایی مذهبی در آتن درگرفت. کلیسای ارتدوکس یونان فتوا داد که ترجمه‌‌ی کتاب مقدس به زبان یونانی جدید در سراسر قلمرو عثمانی ممنوع است و در تظاهرات و کشمکش‌‌های این روز هشت تن کشته شدند.

در هفدهم آبان ۱۳۴۴ مجازات اعدام در انگلستان الغا شد، در ۱۳۴۵ ادوارد بروک^[34] اولین سناتور سیاهپوست آمریکا شد، در ۱۲۷۴ ویلهلم رونتگن^[35] زمانی که به آزمایش درباره‌‌ی برق مشغول بود اشعه‌‌ی ایکس را کشف کرد، در ۱۳۴۷ معاهده‌‌ی وین^[36] برای استانده‌‌ کردن راه‌‌ها و آسان کردن ترابری بین‌‌المللی در جاده‌‌های کشورها امضا شد و در ۱۳۵۶ باستانشناسی به نام مانولیس آندرونیکوس^[37] موفق شد آرامگاه فیلیپ دوم شاه مقدونیه را در وِرگینای یونان کشف کند. در ۱۳۷۹ هم نتیجه‌‌ی مسئله‌‌برانگیز انتخابات ریاست‌‌جمهوری آمریکا در نهایت با ارجاع به دیوان عالی به پیروزی بوش^[38] بر ال گور^[39] منتهی شد.

۱۳۲۳: مارگارت میچل هنگام افتتاح کشتی یو اس اس آتلانتا

ویلهلم رونتگن

Georg Elser 2-12179.jpg

گئورک اسلر

Edmond Halley 072.jpg

ادموند هالی

هفدهم آبان در قلمرو ایران‌‌زمین زادروز ایلیا چاوچاوادزه^[40] خبرنگار و سیاستمدار گُرج (۱۲۱۶) است و محمد نادرشاه شاه افغانستان (۱۳۱۲) و محمدعلی جمالزاده (۱۳۷۶) در این روز درگذشته‌‌اند. در میان انیرانیان ادموند هالی^[41] اخترشناس انگلیسی (۱۰۳۵)، مارگارت میچل^[42] روزنامه‌‌نگار و نویسنده‌‌ی آمریکایی (۱۲۷۹)، و ایمره لاکاتوش^[43] فیلسوف مجار (۱۳۰۱) در این روز زاده شده و جان میلتون^[44] شاعر انگلیسی در چنین روزی به سال ۱۰۵۳ گیوم آپولینر^[45] شاعر فرانسوی (۱۲۹۷) و لئونارد کوهن^[46] موسیقیدان کانادایی در ۱۳۹۵ درگذشته‌‌اند.

Professor Imre Lakatos, c1960s.jpg

ایمره لاکاتوش

Ilia Chavchavadze by Alexander Roinashvili (digitally colorized).png

ایلیا چاوچاوادزه

جان میلتون

هجدهم آبان

در هجدهم آبان سال ۳۳۹ هجری خورشیدی لئو فوکاس^[47] شاه بیزانس در نبرد آندراسوس^[48] بر سیف‌‌الدوله شاه حمدانی حلب پیروز شد. روز یکشنبه هجدهم آبان سال ۱۲۱۳ (۷ رجب ۱۲۵۰ ق.) محمدمیرزا فرزند عباس‌‌میرزا به عنوان سومین حاکم قاجار بر تخت نشست. او بعد از فتحعلی‌‌شاه قدرت را به دست گرفت. از وقایع زمانه‌‌اش شورش آقاخان محلاتی، قیام حسن‌‌خان سالار در خراسان و لشکرکشی به افغانستان و محاصره‌‌ی هرات بود.

در همین روز به سال ۱۳۰۹ رضاشاه تولیت مدرسه‌‌ی سپهسالار را از شیخ حسن مدرس گرفت و آن را به وزیر معارف وقت سپرد. یک سال بعد هم اولین دوره از مسابقه‌‌ی علوم دینی در ایران برگزار شد که در آن شریعت سنگلجی هم شرکت داشت.

Bouchot - Le general Bonaparte au Conseil des Cinq-Cents.jpg

ناپلئون در هجدهم برومر

امپراتور میجی پس از به دست گرفتن قدرت

در سال ۷۳ هجری خورشیدی اِگیکا^[49] شاه ویزیگت‌‌های اسپانیا در شورای هفتم هفدهم تولدو^[50] اعلام کرد یهودیان به خاطر این که با مسلمانان همکاری می‌‌کنند همگی باید به بردگی گرفته شوند، در ۱۱۰۸ فرانسه، اسپانیا و انگلستان عهدنامه‌‌ی سِویل^[51] را امضا کردند و در ۱۱۷۸ ناپلئون بناپارت کودتای هجدهم برومر^[52] را رهبری کرد و پس از کنار زدن دیرکتوار از قدرت یکی از سه کنسولی شد که اداره‌‌ی کشور را به دست گرفتند.

در ۱۲۶۶ آمریکا در پرل هاربور هاربر پایگاه نظامی تأسیس کرد، در ۱۲۷۱ اعتصاب سراسری کارگران نیواورلئان آغاز شد و پس از چهار روز به پیروزی رسید. این نخستین جنبش اجتماعی آمریکا بود که در آن کارگران سیاهپوست و سپیدپوست برای اعتصاب همکاری می‌‌کردند.

در ۱۳۰۰ حزب فاشیسب ایتالیا تأسیس شد. در همین روز به سال ۱۳۱۷ ارنست فوم راث^[53] دیپلمات نازی به دست یک یهودی به نام هرشل گرینزپان^[54] به قتل رسید. نازی‌‌ها از این دستاویز بهره جستند و در همان شب در «شبِ کریستال^[55]» به قتل و غارت در محله‌‌های یهودی‌‌نشین دست گشودند.

در ۱۳۳۲ کامبوج از فرانسه استقلال یافت، در ۱۳۳۹ روبرت مک‌‌نامارا^[56] به مدیریت کمپانی فورد رسید. او یک ماه بعد استعفا کرد و موقعیتی حساس در دولت کندی به دست آورد و در ۱۳۵۸ رایانه‌‌های مرکز فرماندهی نوراد^[57] در وزارت دفاع آمریکا به اشتباه درباره‌‌ی حمله‌‌ی اتمی شوروی‌‌ها هشداری دادند. اما پس از بررسی داده‌‌ها خطا بودن این هشدار نمایان شد و از مقابله به مثل و شروع جنگ اتمی بین دو ابرقدرت پیشگیری شد. در ۱۳۶۸ دیوار برلین فرو ریخت و در ۱۳۹۵ دونالد ترامپ^[58] بر هیلاری کلینتون^[59] پیروز شد و به ریاست جمهوری آمریکا رسید.

Bundesarchiv Bild 146-1988-078-08, Herschel Feibel Grynszpan.jpg

هرشل گرینزپان

ارنست فوم راث

در ۱۲۴۰ اولین بازی فوتبال ثبت‌‌شده در کانادا بازی شد. محل برگزاری این بازی در دانشگاه کالج تورنتو بود. در ۱۳۳۰ هم سیستم شماره‌‌بندی تلفن سراسری آمریکا وضع شد. در ۱۳۴۶ اولین شماره از مجله‌‌ی رولینگ استونز^[60] منتشر شد. این دوهفته نامه به فرهنگ عامه و هنر روز می‌‌پرداخت، در ۱۳۶۴ گری کاسپاروف^[61] در سن بیست و دو سالگی بر آناتولی کارپوف^[62] غلبه کرد و جوان‌‌ترین قهرمان شترنج شوروی شد و در ۱۳۷۳ عنصر تازه‌‌ی دارمشتاتیوم^[63] کشف شد.

گردهمایی پس از تأسیس حزب فاشیست ایتالیا

فرو ریختن دیوار برلین

هفدهم آبان ماه با زایش و مرگ دو شاعر بزرگ و یک دولتمرد دست‌‌نشانده در ایران‌‌زمین مصادف بوده است. در ۱۲۵۶ محمد اقبال لاهوری شاعر پاکستانی زاده شد و در ۸۷۱ نورالدین عبدالرحمن جامی درگذشت. در ۱۳۳۲ هم عبدالعزیز بن سعود سیاستمدار گماشته‌‌ی استعمار انگلیس و اولین شاه عربستان سعودی درگذشت.

در ۱۳۲۶ هم بشیر جِمَیِّل سیاستمدار و رهبر لبنانی زاده شد.

تفنگ کلاشینکوف

در میان انیرانیان این روز با زاده شدن این مشاهیر مصادف بوده است:‌‌ ایوان تورگینیف^[64] شاعر و ادیب روس (۱۱۹۷)، ادوارد هفتم^[65] پادشاه انگلستان (۱۲۲۰)، هرمان رورشاخ^[66] روانکاو و روانپزشک سوئیسی (۱۲۶۳)، میخائیل کالاشنیکوف^[67] مخترع تفنگ کلاشینکوف (۱۲۹۸) و کارل ساگان^[68] اخترشناس آمریکایی (۱۳۱۳).

Ibn Saud.jpg

عبدالعزیز بن سعود

اقبال لاهوری و پسرش جاوید

کاسپاروف

Bachir While Giving A Speech.jpg

بشیر جمیّل

Gaozong Of Song.jpg

گائو زونگ

ایوان تورگنیف

در این روز این نامداران از دنیا رفته‌‌اند: گائوزونگ^[69] امپراتور دودمان سونگ چین (۵۶۶)، ویلیام کامدن^[70] مورخ و جغرافی‌‌دان انگلیسی (۱‍۰۰۲)، شارل دوگل^[71] رییس‌‌جمهور فرانسه (۱۳۴۹) و کارل گوستاو همپل^[72] فیلسوف آلمانی و عضو حلقه‌‌ی وین (۱۳۷۶).

William Camden by Marcus Gheeraerts the Younger.jpg