گوشزدی درباره‌‌ی نگارش تاریخ‌‌ها

در سراسر این کتاب تاریخ‌‌ها را بر حسب میلادی آورده‌‌ام، چرا که این تاریخ برای مخاطبان کتاب‌‌های تاریخی آشناتر می‌‌نماید. ناگفته پیداست که سال‌‌شماری میلادی که آغازگاهش گویا چهار سال نسبت به زایش عیسای ناصری خطا دارد، سنجه‌‌ای بهینه و خرسندکننده محسوب نمی‌‌شود. اما در غیاب دستگاه‌‌های گاه‌‌شماری ایرانی‌‌ای که مورد توافق همگان باشد، گریزی از این کار نداریم. این را هم بگویم که سال‌‌شماری بر اساس سال قمری را به خاطر چرخش ماه‌‌ها در سال خورشیدی و ناسازگاری‌‌اش با سال خورشیدی به کلی گمراه‌‌کننده و نابسنده می‌‌دانم و به همین ترتیب آغاز کردنِ سال در اوایل زمستان را هم که شیوه‌‌ی مسیحیان است نادرست می‌‌دانم. این شیوه که از آیین مهر و مراسم شب چله‌‌ی ایرانی به سال‌‌شماری مسیحی وارد شده، ارتباطی با روز و ماه زایش عیسای ناصری ندارد، که درباره‌‌ی آن هم داده‌‌ای تاریخی در دست نداریم و بنابراین جایگاهش بر محور سال هیچ معلوم نیست.

بر این مبنا هر چند سال‌‌شماری را بر مبنای سال میلادی گرفته‌‌ام، اما از آغاز کردنِ سال نوی میلادی از ابتدای زمستان سر باز زده‌‌ام و آغازگاه سال را به روش ایرانی که از نظر اخترشناختی هم درست‌‌تر می نماید، هم‌‌زمان با اعتدال بهاری و نوروز گرفته‌‌ام. این شیوه باعث شده سه ماه آغازین هر سال مسیحی در سال‌‌شماری این کتاب به صورت فصل زمستان سال پیش در نظر گرفته شود، و آغازگاه سال نو به جای ژانویه (دی‌‌ماه) در آوریل (فروردین) نهاده شود. این نکته البته ایرادی ایجاد نمی‌‌کند، چون گذشته از مبدأ تاریخ، باقی داده‌‌های تاریخی را بر اساس ماه‌‌ها و سال‌‌های ایرانی قید کرده‌‌ام. در واقع، در این کتاب با تقویم خورشیدی و رایج در ایران سر و کار داریم، با این تفاوت که آغازگاه تاریخش با آغازگاه تقویم میلادی همتا فرض شده است.

ادامه مطلب: سوم: منابع

رفتن به: صفحات نخست و فهرست کتاب