مقدمه
دیرین انسان شناسی که در اصل دانش مطالعه روند تطور انسان (Human Evolution) است از زمره هیجان انگیز ترین علوم و جالب اینکه خود در چند دهه گذشته دچار تطوری بسیار سریع گشته است. با کشف هر سنگواره جدید از گونه های مختلف انسانی، مسیر فرضیات و نظریات دستخوش تحولی بعضا ساختاری گشته و در برخی موارد این تغییرات به حدی سریع بوده که دانشمندان را ناگزیر به تجدید چاپ چند باره کتب خود نموده است.
نیاز به کتب مربوط به دیرین انسان شناسی در انتشارات علمی ایران دیر زمانی است که احساس
میشده است. نگارنده نیک به یاد دارد که در سالهای دانشجویی در اوایل دهه 70 شمسی در دانشکده علوم دانشگاه تهران، تنها منبع به زبان فارسی در این خصوص، ترجمه کتابی بود از دانشمند روسی میخائیل نستورخ که قریب به 50 سال از نگارش آن و 40 سال از ترجمه آن می گذشت. در چند سال گذشته صرفنظر از برخی تلاشهای قابل تقدیر در خصوص ترجمه کتاب های مرتبط با انسان شناسی پیش از تاریخ که زمرگی از
نوشتههای افراد سرشناس در این حوزه بودند، برخی کوششها نیز برای به تالیف منابع فارسی در این زمینه انجام گرفت که هیچکدام نتوانستند به درستی حق مطلب را ادا نمایند و در بهترین حالت جمع آوری وصله پینه شده ای از تصاویر بی کیفیت اینترنتی و منابع دست چندم و خارج از رده غیر فارسی بودند. ضعف بنیادین این کتابها به حدی است که نگارنده این سطور پروای معرفی آنها را به دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری خود داشته و دارد.
بیتردید می توان ادعا نمود که کتاب فرگشت انسان تالیف دوست ارجمندم دکتر شروین وکیلی تنها استثنا در این خصوص است. اشراف ایشان به کلیت موضوع و بهره گیری از منابع روزآمد و معتبر در عرصه دیرین انسان شناسی در کنار نثر فرهیخته و روان متن از زمره بارز ترین نکات قوت این کتاب است. با یک نگاه به فهرست مراجع می توان دریافت که نگارنده محترم سعی وافی و کافی در گردآوری و استفاده از بیشتر منابع موجود داشته و بی شک دست به کاری بزرگ زده است.
برای نگارنده باعث بسی خوشحالی و خوشبختی است که به دعوت ایشان مقدمه ای ناچیز بر این سطور گرانقدر نوشته و از این طریق قدردان زحمات دکتر وکیلی باشم. امید که علاقمندان به مبحث تطور انسان در کل و دانشجویان و علاقمندان به علم انسان شناسی و باستان شناسی پیش از تاریخ به طور خاص بتوانند پاسخ پرسشهای بی شمار خود در این حیطه پهناور و شگرف را در ورای کلمات این کتاب یافته و به مدد اندیشمندانی همچون دکتر وکیلی و خیل علاقمندان، علم دیرین انسان شناسی به زودی از انزوای فعلی خود در ایران خارج گردد.
به امید آن روز
حامد وحدتی نسب، شهریور 1391
دکتری انسان شناسی
استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس
ادامه مطلب: دیباچه
رفتن به: صفحات نخست و فهرست کتاب