بخش ششم: اسطورهی معجزهی فرهنگی یونان
گفتار دوم: داستان فرهنگ یونانی
سخن چهارم: قصهی تاریخنويسي یونانی
اولین کسی که تقابل میان یونانیان و ایرانیان را در قالب دوقطبی بزرگِ یونانی/ بربر صورتبندي کرد، هرودوت بود. هرودوت را باید شاگرد مستعدِ سوفیستها دانست. او هم از نظر شیوهی کار، یعنی نوشتن متنی بزرگ به نثر، و هم از نظر موضوع و مضمون کار، یعنی تمرکز بر آدمیان و کردارهایشان، با سوفیستها شباهت داشت. علاوه بر این تواریخ خود را به سفارش دولتمردان دموکرات و برای تثبیت مشروعیت ادعاهای ایشان بر سایر دولتشهرهای همسایه تدوین میکرد.
امروز، با توجه به ستایشهای فراگیری که در همهی متنها از هرودوت به عمل آمده، و پذیرش گستردهی تاریخهای کلاسیکی که عملاً با رونویسی از تواریخ او تولید شدهاند، معرفی دیدگاهی بیطرفانه و منتقدانه دربارهاش دشوار است. با وجود اين، در اينجا خواهم کوشید تا چنین کاری را به انجام رسانم، چون روایت مشهور و رایجی که از تاریخ یونان و ماجرای روابط ایران و یونان وجود دارد بیش از هر کس دیگر مدیون هرودوت است. و همین روایت است که زیربنای اسطورهی معجزهی یونانی را بر میسازد. اما برای شناخت هرودوت، باید نخست زمینهای را که اثر او در آن قرار میگیرد شناخت.
رفتن به: صفحات نخست و فهرست کتاب