ماه مهر: نوزدهم تا بیست‌ویکم

ماه مهر: نوزدهم تا بیست‌ویکم

نوزدهم مهر

در چنین روزی به سال ۱۲۸۷ در جریان درگیری مشروطه‌‌خواهان و مستبدین در تبریز، باقرخان به همراه سیصد مجاهد قله‌‌ی تبریز را فتح کرد و با مسلط شدن بر شهر آزادی‌‌خواهان توانستند محله‌‌ی ششگلان و سرخاب را هم بگیرند. سه سال بعد وقتی مورگان شوستر^[1] منظم کردن امور مالیاتی کشور را آغاز کرد، روس‌‌ها شروع کردند به مانع‌‌تراشی و در ۱۲۹۰ نماينده‌‌ی سفارت روس در وزارت امور خارجه حضور يافت و گفت که املاك شعاع‌‌السلطنه در گرو بانك روس است و بنابراین دولت نمی‌‌تواند آن را بابت مالیات عقب‌‌افتاده‌‌ی‌‌ وی توقيف كند. چند قزاق هم از طرف سفارت روس براي جلوگيري از توقيف املاك شعاع‌‌السلطنه (تصویر زیر) به پاسداري از آنجا پرداختند و اصل قضیه البته آن بود که این سیاستمدار فاسد تابع روس‌‌ها و دست‌‌نشانده‌‌شان بود و از این رو از او حمایت می‌‌کردند.

منوچهر شفیانی

در ۱۳۳۱ دكتر حسين فاطمي مديرروزنامه‌‌ی باختر امروز و نماينده‌‌ی مجلس به سمت وزير امور خارجه تعيين شد. در ۱۳۴۰ وزارت فرهنگ در پی اعتراض به دشوار بودن امتحان‌‌های مدارس اعلام کرد به هر دانش آموز مردودی ۴ نمره ارفاق می‌‌شود! در همین روز اورل هریمن^[2] از طرف وزارت کشاورزی آمریکا به همراه هیئتی برای مطالعه در امور کشاورزی ایران وارد تهران شد. در ۱۳۴۶ هم نویسنده‌‌ی جوانی به نام منوچهر شفیانی که داستان‌‌های کوتاه مائوئیستی می‌‌نوشت و دوست احمد شاملو بود و او را شب در خانه‌‌اش مهمان کرده بود، به خاطر مصرف بیش از حد هروئین درگذشت. برادرش شاملو را به قتل وی متهم کرد، اما به دلایلی این پرونده مسکوت ماند.

بیوگرافی ادیت لوئیزا کاول | Edith Cavell - اطلاع نیوز

ادیت کاول

Image result for wietkong

سربازان ویت مین

در ۱۱۹۴ ادیت کاوِل^[3] پرستار بلژیکی که در جریان جنگ جهانی اول به سربازان زخمی متفقین کمک می‌‌کرد تا فرار کنند، پس از محاکمه به دست آلمان‌‌ها اعدام شد. کشته شدن او تا دهه‌‌های بعدی دستاویز تبلیغاتی آنگلوساکسون‌‌ها برای وحشی قلمداد کردن آلمانی‌‌ها بود. در ۱۲۷۸ دومین جنگ بوئرها^[4] آغاز شد و در ۱۳۲۰ جنگ‌‌های استقلال‌‌طلبانه‌‌ی مقدونیه شروع شد. در ۱۳۳۳ ویت‌‌مین^[5] کنترل ویتنام شمالی را به دست گرفت و در ۱۳۵۵ کنگره‌‌ی آمریکا با پشتیبانی جرالد فورد^[6] مصوبه‌‌ای گذراند که بر مبنای آن جرج واشینگتن^[7] حدود دویست سال بعد از مرگش به منصب سپهسالار کل ارتقا یافت!

در ۱۳۶۵ ریگان^[8] و گورباچف^[9] در ری‌‌کیاویک^[10] دیدار کردند و درباره‌‌ی کاهش موشک‌‌های هسته‌‌ای به بحث پرداختند. در ۱۳۶۶ قوای حافظ صلح هندی که در سریلانکا مستقر بودند عملیات پاوان^[11] را آغاز کردند که به مرگ هزاران غیرنظامی تامیل، چند صد رزمنده‌‌ی گروه ببرهای تامیل و شمار زیادی سرباز هندی انجامید. در بین همه‌‌ی این فجایع انسانی به سال ۱۰۱۳ در اثر سیل بورچاردی^[12] پانزده هزار نفر در دانمارک و آلمان کشته شدند. در نوزدهم مهر سال ۱۲۳۱ دانشگاه سیدنی در استرالیا تأسیس شد، در ۱۳۴۱ هم شورای واتیکان دوم^[13] به رهبری پاپ ژان ۲۳^[14] آغاز شد (تصویر بالا).

از جمله رخدادهای فرهنگی اجتماعی هم این‌‌که در ۴۹۲ هجری خورشیدی برای اولین بار در منابع رومی به شعر وارادینوم^[15] اشاره شد که همان اورادیا^[16] در زمانه‌‌ی ماست. در نوزدهم مهر سال ۱۲۰۲ هم چارلز مکینتاش^[17] اسکاتلندی اولین پالتوی بارانی‌‌اش را فروخت.

دو رخداد نه چندان مربوط هم این که در ۱۳۷۳ گروه راک کورن^[18] اولین آلبوم موزیک خود را منتشر و موج موسیقی nu metal را آغاز کرد و در ۱۳۸۰ شرکت دوربین‌‌سازی پولاروید^[19] ورشکسته شد.

Five men wearing clothing outside in the woods.

گروه کورن

آپولو

در 1337 ناسا ماهواره‌‌ی پایونیر ۱^[20] را برای رقابت با اسپوتنیک^[21] به فضا پرتاب کرد اما این کاوشگر به مدار زمین نرسید و سقوط کرد و در برخورد با جو سوخت. در ۱۳۴۷ هم اولین مأموریت سفینه‌‌های سرنشین‌‌دار سری آپولو انجام شد.

نوزدهم مهرماه سالگرد تولد گریگوری پوتمکین ژنرال و زبان‌‌شناس روس و معشوق کاترین بزرگ (۱۱۱۸)، جان آبرکرومبی^[22] فیلسوف و دانشمند اسکاتلندی (۱۱۵۹)، ‌‌فرانسوا موریاک^[23] ادیب و شاعر فرانسوی (۱۲۶۴) و رومن یاکوبسن^[24] زبان‌‌شناس روسی-آمریکایی (۱۲۷۵) است.

François Mauriac (1932).jpg

موریاک

پوتمکین

$G:\pix\projects\west\800px-Franklin_D._Roosevelt_and_Eleanor_Roosevelt_with_Anna_and_baby_James,_formal_portrait_in_Hyde_Park,_New_York_1908.jpg$

الئانور و تئودور روزولت

Roman Yakobson.jpg

یاکوبسون

John Abercrombie (physician).jpg

جان آبرکرومبی

Charles Macintosh.jpg

چارلز مکینتاش

بیستم مهر

روز بیستم مهر سال ۵۳۹ پیش از میلاد سپاهیان کوروش بزرگ سپاهیان نبونید^[25] بابلی را شکست دادند و پس از آن که مردم بابل دروازه‌‌هایشان را گشودند، بدون خونریزی و خشونت به این شهر وارد شدند. به این ترتیب جنگ‌‌های اتحاد کشور در پهنه‌‌ی ایران‌‌زمین خاتمه یافت و سه هفته بعد که کوروش با رژه‌‌ی سپاهیانش وارد بابل شد، کشور پهناور ایران به طور رسمی تأسیس شد. در دوران مدرن این روز به دو شکل گرامی داشته شده است. نخست در سال ۱۳۱۳ زمانی که آرامگاه فردوسی در پایان کنگره‌‌ی هزاره‌‌ی فردوسی با نطق رضاشاه افتتاح شد و دیگری در ۱۳۵۰ زمانی که در همین روز جشن‌‌های دو هزار و پانصد ساله در ایران آغاز شد.

نقاشی کوروش بر دیوار کاخ ورسای

آرامگاه کوروش در جریان جشن‌‌های ۲۵۰۰ ساله

در بیستم مهر سال ۱۲۵۸ محمد ایوب‌‌خان که پیشتر از قدرت رانده شده بود پیروزمندانه بازگشت و بر رقیب خود عبدالرحمن پیروز شد و قدرت را در بخش بزرگی از افغانستان امروزین در دست گرفت. سی و یک سال بعد در ۱۲۸۹ ميرزا محمدتقي‌‌خان بهار که در آن زمان ملك‌‌الشعرای آستان قدس رضوي بود در مشهد اولين شماره‌‌ از روزنامه‌‌ي نوبهار را منتشر کرد. دو سال بعد در ۱۲۹۱ دو هزار سوار بختياري از اصفهان براي دستگيري نايب حسين كاشي به طرف يزد حركت كردند و در همین روز حاج مهدي‌‌قلي‌‌خان مخبرالسلطنه والي فارس شد.

خلیل ملکی و مظفر بقایی و اعضای حزب زحمتکشان در خانه‌‌ی آیت‌‌الله کاشانی

در بیستم مهر سال ۱۲۹۲ رشید بهبودوف در تئاتر تقی‌‌زاده در باکو اولین نمایش اپرای خود را اجرا کرد و در ۱۲۹۳ انگلیسی‌‌ها به بهانه‌‌ی حفاظت منطقه‌‌ی شركت نفت ايران و انگليس سپاهيان هندي خود را به آبادان فرستادند و این شهر را اشغال كردند.

در ۱۳۰۸ سیل شدیدی در رشت جاری شد و پل سیاه‌‌رود بین شهر و رودبار را به کلی منهدم و راه عبور را مسدود کرد، در ۱۳۱۴ کارخانجات بزرگ قندسازی کرمانشاه و مرودشت فارس از طرف هیئت وزیران افتتاح شد و همان روز بهره‌‌برداری از آن آغاز شد و در ۱۳۲۴ وزرات امورخارجه طی دو یادداشت به سفارتخانه‌‌های شوروی و انگلستان و همچنین آمریکا تخلیه‌‌ی ایران را از قوای متفقین بر طبق مقررات پیمان سه‌‌جانبه تا شش ماه بعد از خاتمه جنگ ژاپن خواستار شد.

روز یکشنبه بیستم مهر سال ۱۳۳۱ مظفر بقایی دسته‌‌ای از هواداران بزن‌‌بهادرش را با رهبری چاقوکشی به نام عشقی به سراغ رقیبانش فرستاد و ایشان مخالفان را کتک زدند و دفتر حزب زحمتکشان را از چنگ گروه خلیل ملکی بیرون کشیدند. رانده‌‌شدگان که رهبرشان ملکی بود، با همراهی دویست تن از هوادارانش که سرکرده‌‌شان جلال آل احمد بود به خانه‌‌ی ملکی رفتند و در آنجا تأسیس نیروی سوم را اعلام کردند.

درست ده سال بعد از این در ۱۳۴۱ سر دنیس رایت^[26] دیپلمات انگلیسی در کان^[27] فرانسه با تیمور بختیار بنیانگذار ساواک که از ایران رانده شده بود دیدار کرد و برنامه‌‌ی او برای سرنگونی شاه را شنید، اما قبول نکرد در دسیسه‌‌ی او مشارکت کند. در ۱۳۷۸ پرویز مشرف طی یک کودتای بی‌‌خونریزی قدرت را از نواز شریف ستاند و رهبر پاکستان شد. در همین روز ابخازیا^[28] هم ادعای استقلال از گرجستان کرد.

گروهی از قوم توگی در هند که بنا به قانون استعماری انگلیس همگی به طور وراثنی دزد بودند!

در بیستم مهرماه سال ۱۰۲۸ سپاهیان الیور کرامول^[29] پس از شکست استقلال‌‌طلبان ایرلندی به وِکسفورد^[30] حمله کردند و دو هزار سرباز ایرلندی را به همراه ۱۵۰۰ شهروند غیرنظامی کشتار کردند (تصویر زیر).

Image result for wexford cromwell در ۱۲۰۱ پدروی اول که پیشتر شاه پرتغال بود امپراتور برزیل شد و در ۱۲۵۰ انگلستان قانونی به نام «مصوبه‌‌ی قبایل مجرم^[31]» را گذراند که بر مبنای آن ۱۶۰ قومیت هندی به شکلی وراثتی مجرم قلمداد می‌‌شدند و قابل تعقیب بودند! این قانون تا ۱۳۲۸ و استقلال هند پا بر جا بود و در این زمان جمعیت این قبایل که به ۱۲۷ عشیره بالغ می‌‌شد به سیزده میلیون تن می‌‌رسید!

Half-length painted portrait of a brown-haired man with mustache and beard, wearing a uniform with gold epaulettes and the Order of the Golden Fleece on a red ribbon around his neck and a striped sash of office across his chest

پدروی اول

نبرد پاسچن‌‌دایل

سوزاندن شهسواران معبد به دستور فیلیپ منصف

در این روز به سال ۶۸۶ هجری خورشیدی فیلیپ منصف^[32]، شاه فرانسه، در یک شب صدها شهسوار معبدی را دستگیر کرد. این شهسواران مدت‌‌ها زیر شکنجه بودند تا به ارتداد اعتراف کنند و بعد هم زنده زنده سوزانده شدند. در ۱۲۹۶ نبرد پاسچن‌‌دایل^[33] پرتلفات‌‌ترین درگیری نیوزلند طی یک روز شد. این نبرد که طی جنگ جهانی اول رخ داد، با حمله‌‌ی قوای انگلیسی و نیوزلندی به یک پایگاه نظامی آلمانی در این منطقه آغاز شد و با مقاومت آلمانی‌‌ها پس زده شد. قوای بریتانیایی که بیشترشان از سربازان نیوزلندی تشکیل می‌‌شد در یک روز سیزده هزار تن تلفات دادند. در ۱۳۰۲ آنکارا به جای استانبول پایتخت ترکیه شد، در سال ۱۳۲۲ طی جنگ جهانی دوم دولت جدید ایتالیا به متفقین پیوست و به آلمان اعلان جنگ داد و در ۱۳۳۹ هم نیکیتا خروشچف^[34] در اعتراض به توصیف نماینده‌‌ی فیلیپین که سیاست‌‌های شوروی در اروپای شرقی را استعماری توصیف کرده بود، در مجمع عمومی سازمان ملل کفشش را در آورد روی میز کوبید!

تصویر جعلی و اصل مخدوش‌‌نشده‌‌اش مربوط به کفش‌‌کوبی خروشچف بر میز.

از خود این رخداد هیچ عکس یا فیلمی در دست نیست.

در ۱۳۱۲ دژ نظامی آلکاتراز^[35] به زندان تبدیل شد، و در ۱۳۳۹ اینه‌‌جیرو آسانوما^[36] رهبر حزب سوسیالیست ژاپن زمانی که در حال مصاحبه‌‌ای تلویزیونی بود با چاقوی یک تروریست جلوی چشم تماشاچیان برنامه به قتل رسید (تصویر زیر) و در ۱۳۴۷ گینه‌‌ی استوایی از اسپانیا استقلال یافت.

رخدادهای فرهنگی و اجتماعی چندی نیز در این روز رخ داده‌‌اند که مهم‌‌ترین‌‌هایش به این شرح‌‌اند: در ۶۵۸ نیچی‌‌رِن^[37] راهب بودایی ژاپنی متن رساله‌‌ی دای گوهون‌‌زون^[38] را نوشت (عکس زیر) در ۱۱۷۸ ژان ژنِویو لابروس^[39] اولین زن چترباز شد. او در این روز از بلندای ۹۰۰ متری از بالنی با چتر پایین پرید. او مخترع چتر نجات بی‌‌قاب هم هست.

در ۱۲۲۶ ورنر فون زیمنس^[40] کمپانی زیمنس را تأسیس کرد و در ۱۳۵۸ داگلاس آدامز^[41] اولین جلد از «راهنمای ولگردهای کهکشان^[42]» را منتشر کرد؛ در ۱۳۷۳ هم سفینه‌‌ی کاوشگر ماژلان^[43] هنگام ورود به جو سیاره‌‌ی ناهید سوخت و نابود شد.

پوستر فیلم تبلیغاتی انگلیسی درباره‌‌ی ادیت کاول و عکسی از او

ورنر فون زیمنس

رابرت لی

Demosthenes orator Louvre.jpg

دموستنس

زادگان نامدار بیستم مهر عبارت‌‌اند از: پدروی اول امپراتور برزیل^[44] (۱۱۷۷)، ‌‌الئانور روزولت^[45] همسر فرانکلین روزولت رئیس‌‌جمهور آمریکا (۱۲۶۳) مرتضی حائری یزدی فقیه شیعه (۱۲۹۵) و ایلیچ رامیرز سانچز^[46] مشهور به کارلوس شغال^[47] تروریست ونزوئلایی (۱۳۲۸). در همین روز این کسان هم درگذشته‌‌اند:‌‌ دموستنس^[48] ادیب و دولتمرد آتنی هوادار پارس‌‌ها (۳۲۲ پیش از میلاد)، رابرت ای لی^[49] سردار نامدار ایالت‌‌های جنوبی آمریکا در جنگ‌‌های داخلی آمریکا (۱۲۴۹ هجری خورشیدی)، مصطفی زیدی ادیب و شاعر پاکستانی (۱۳۴۹) و علی امین مزروعی اسلام‌‌شناس و فیلسوف کنیایی (۱۳۹۳).

Ali Mazrui.jpg

علی امین مزروعی

Carlos the Jackal.jpg

کارلوس

بیست و یکم مهر

روز سه‌‌شنبه بیست و یکم مهر سال ۱۲۸۷ جنگ میان مشروطه‌‌خواهان و مستبدان در محله‌‌ی دَوَه‌‌چی تبریز که به آزادی‌‌خواهان پیوسته بود بالا گرفت و به شکست مستبدان منتهی شود. شجاع‌‌نظام مرندی که رهبر این گروه بود به صوفیان گریخت و از آنجا راه کاروان‌‌هایی را که به تبریز آذوقه می‌‌بردند بست. با این همه شکست خورد و تا دو سال بعد مشروطه‌‌خواهان محمدعلی‌‌شاه مستبد را از قدرت برکنار کرده بودند. در این هنگام (۱۲۸۹) غوغای جنگ جهانی اول به تدریج بر می‌‌خاست و انگلیسی‌‌ها خطر اصلی به حساب می‌‌آمدند. آنان در این روز بابت امنیت جنوب به دولت اولتیماتوم دادند و هدفشان آن بود که نیروی پلیس جنوب را با ۱۲۰۰ سرباز به خرج گمرک ایران و زیر فرمان خودشان در آنجا تجهیز کنند.

در همین روز به سال ۱۲۹۹ ژنرال چَمپِین^[50] فرمانده‌‌ی قوای انگلستان در ایران برکنار شد و به جای وی ژنرال ادموند آیرونساید^[51] تعیین گردید که جوان‌‌ترین ژنرال در ارتش انگلستان بود و به زودی به خاطر رابطه‌‌ی دوستانه‌‌ای که با رضاخان پیدا کرد در تاریخ ایران نقشی سرنوشت‌‌ساز ایفا کرد. این ارتباط تا شش سال بعد به شاه شدن رضاخان منتهی شده بود و در این روز به سال ۱۳۰۵ دولت اعلام کرد قانون نظام اجباری از دهم آبان ماه همان سال به مرحله‌‌ی اجرا گذاشته می‌‌شود.

در سال ۱۳۳۱ دولت نظامی فرمان بازداشت سرلشگر حجازي و برادران رشيديان را صادر کرد و سال بعد (۱۳۳۲) به دنبال بالا گرفتن نهضت ملی شدن نفت سه تن از نمایندگان جمهوری‌‌خواه کنگره‌‌ی امریکا به تهران وارد شدند. یک سال بعدش (۱۳۳۳) محاکمه‌‌ی دوازده نفر افسران دسته دوّم سازمان نظامی حزب توده آغاز شد. در ۱۳۰۰ شوروی، ارمنستان، گرجستان، آذربایجان شوروی و ترکیه در کَرس عهدنامه‌‌ای بستند^[52] و مرز میان خود را تثبیت کردند.

Claudius crop.jpg در بیست و یکم مهر سال ۴۵ میلادی کلودیوس^[53] امپراتور روم (تصویر بالا) احتمالاً در اثر سمی که همسرش به خوردش داده بود درگذشت. پسرخوانده‌‌اش نرو^[54] به جای او به قدرت دست یافت. در ۴۰۹ میلادی قبایل ایرانی آلان و متحدان واندالشان از کوه پیرنه^[55] گذشتند و به اسپانیا حمله کردند.

در ۱۱۵۴ نیروی دریایی آمریکا تأسیس شد و در ۱۱۹۱ در نبرد بلندی‌‌های کوینستون^[56] که نزدیک اونتاریو درگرفت قوای متحد بریتانیایی و کانادایی و سرخپوست سپاهیان مهاجم آمریکایی را شکست دادند و عقب راندند. در ۱۲۹۴ در جریان جنگ جهانی اول بلغارستان به قوای محور پیوست و در۱۳۰۰ هم مکزیک اعلام استقلال کرد و نظام سیاسی‌‌اش را امپراتوری دانست.

Push on, brave York volunteers(large).jpg

نبرد بلندی‌‌های کوینستون

در ۱۳۲۲ ششصد تن از زندانیان اردوگاه مرگ سوبیبور^[57] در لهستان سر به شورش برداشتند و پس از کشتن یازده سرباز اس اس و زخمی کردن گروهی دیگر از نگهبانان گریختند. سیصد تن از آن‌‌ها موفق به فرار شدند که پنجاه نفرشان از جنگ جهانی دوم جان سالم به در بردند (تصویر زیر).

در ۱۳۲۳ ارتش سرخ ریگا^[58]، پایتخت لاتویا، را تصرف کرد و در ۱۳۲۵ فرانسه پس از سرنگونی دولت ویشی که هوادار نازی‌‌ها بود، قانون اساسی‌‌اش را بازنویسی کرد و جمهوری چهارم آغاز شد، در ۱۳۶۹ هم قوای سوریه دولت لبنان را سرنگون کردند و میشل عون را برکنار کردند و به این ترتیب جنگ داخلی لبنان پایان یافت (تصویر زیر).

این روز با چندین رخداد مذهبی نیز مقارن بوده است. در ۱۲۲۲ هنری جونز^[59] و یازده نفر دیگر سازمان بناء بئریث^[60] (فرزندان عهد) را در نیویورک تأسیس کردند که قدیمی‌‌ترین سازمان مدرن یاری‌‌رسانی به یهودیان است و در ۱۲۶۰ خبرنگاری به نام الیعازر بن یهودا (تصویر بالا) و دوستانش برای نخستین بار زبان عبری را برای گفتگو با هم به کار بردند. عبری تا پیش از آن زبانی مرده بود و تنها برای اجرای مراسم مذهبی کلیمیان کاربرد داشت.

آگهی سازمان بناء بئریت

وست مینستر

خبر معجزه‌‌ی آفتاب در روزنامه

جالب‌‌تر از همه این که در همین روز به سال ۱۲۹۶ در جریان واقعه‌‌ی موسوم به معجزه‌‌ی آفتاب^[61]، نزدیک به هفتاد هزار نفر که در پی پیشگویی سه کودک چوپان درباره‌‌ی ظهور مجدد مریم مقدس در نزدیکی مرکز زیارتی فاطمه (فاتیما) در پرتغال گرد آمده بودند، ادعا کردند به مدت ده دقیقه شاهد معجزه‌‌ای بوده‌‌اند که در قالب رفتار غیرعادی خورشید نمود یافته است. کلیسای کاتولیک این معجزه را پذیرفت و تقدیس کرد و در ۱۳۳۰ سخنگوی پاپ پیوس دوازدهم^[62] گفت که او هم چنین معجزه‌‌ای را در واتیکان دیده است. ایراد کار در آنجا بود که هرکس این معجزه را به شکلی دیده بود. برخی می‌‌گفتند خورشید در آسمان حرکتی غیرعادی کرده و رقصیده یا زیگزاگ حرکت کرده و برخی دیگر دیده بودند که اشعه‌‌هایی رنگارنگ از خورشید بر زمین می‌‌بارد و گواهان دیگر برداشت‌‌های دیگری هم از واقعه داشتند. با توجه به این که عکس‌‌هایی از مردم و آسمان در آن روز در دست داریم (تصاویر زیر) و هیچ یک از آن‌‌ها پدیده‌‌ی جوی غیرعادی‌‌ای را نشان نمی‌‌دهد، امروز تحلیل دانشمندان آن است که جمعیت به خاطر خیره نگریستن به خورشید و تلقین مذهبی مقدماتی‌‌شان به خاطر خیرگی چشم چیزهایی متفاوت را دیده و تفسیرهایی متفاوت از آن کرده‌‌اند. به هر روی این معجزه تأثیر چشمگیر بر تقویت پایگاه مردمی کیش کاتولیک و اثرگذاری سیاسی معاصرش داشت.

روز بیست و یکم مهرماه از سوی دیگر به خاطر تراکم زیاد سانحه‌‌های هوایی نیز جالب توجه بوده است. در ۱۳۵۱ سقوط یک هواپیمای ایلیوشین^[63] در نزدیکی مسکو به مرگ ۱۷۴ تن منتهی شد، در همین روز هواپیمای نیروی هوایی اوروگوئه در آند به کوه برخورد کرد و ۱۹ نفر بازماندگان ناگزیر از گوشت همسفرانشان تغذیه کردند تا ده روز بعد نجات یافتند (تصویر زیر)، در ۱۳۵۵ سقوط یک هواپیمای بوئینگ ۷۰۷ خط هوایی بولیوی در نزدیکی سانتا کروز به مرگ صد تن منتهی شد و در ۱۳۷۱ یک هواپیمای آنتونوف^[64] در نزدیکی کیف سقوط کرد و هشت تن را کشت.

سه رخداد جالب دیگر این روز آن که در ۱۳۲۶ سرهنگ نیروی هوایی آمریکا چاک ییگر^[65] برای نخستین بار با سرعت بیش از صوت پرواز کرد (تصویر زیر)، در۱۳۴۶ اولین عکس میکروسکوپ الکترونی از ویروس اِبولا گرفته شد و در ۱۳۷۳ کِنزابورو اوئه^[66] نوبل ادبیات را برد.

Brigadier General Charles Elwood Yeager

از جمله رخدادهای فرهنگی اجتماعی هم این‌‌که در ۸۷۱ کریستف کلمب^[67] در باهاما از کشتی پیاده شد و گمان می‌‌کرد به هند رسیده است و همچنین در ۱۱۵۲ اولین تیمارستان برای بیماران روانی در آمریکا (ویرجینیا) گشایش یافت (تصویر زیر).

در ۱۳۰۵ هم کتاب کودکان Winnie-the-Pooh برای اولین بار منتشر شد (تصویر زیر).

Pooh Shepard1928.jpg

هانا آرنت^[68] فیلسوف آلمانی-آمریکایی و حسن البنا بنیانگذار اخوان المسلمین (۱۲۸۵)، مارگارت تاچر^[69] سیاستمدار انگلیسی (۱۳۰۴)، راجر مور^[70] هنرپیشه انگلیسی (۱۳۰۶) و موبوتو سسه‌‌کو^[71] رئیس‌‌جمهور کنگو (۱۳۰۹) در این روز زاده شده‌‌اند و نیکولاس مالبرانش^[72] فیلسوف فرانسوی (۱۰۹۴)، آرتور دو گوبینو^[73] نویسنده‌‌ی فرانسوی (۱۲۶۱)، شوریده‌‌ی شیرازی شاعر (۱۳۰۵) و کیشور کومار^[74] موسیقی‌‌دان هندی (۱۳۶۶) در این روز درگذشته‌‌اند.

Sir Roger Moore 3 (cropped).jpg