ماه آذر: بیست‌و‌پنجم تا بیست‌و‌هفتم

ماه آذر: بیست‌و‌پنجم تا بیست‌و‌هفتم

بیست و پنجم آذر

Gerelateerde afbeelding

روز سه‌‌شنبه ۲۵ آذر سال ۱۲۱۳ (۱۴ شعبان ۱۲۵۰ ق.) محمدشاه به تهران وارد شد و مراسم تاجگذاری را در پایتخت تجدید کرد و قائم‌‌‌‌مقام فراهانی را به منصب صدارت برکشید. چهل و دو سال بعد، در روز ۲۵ آذر سال ۱۲۵۵ (۹ ذیقعده ۱۲۹۳ ق.) نخستین شماره از روزنامه‌‌ی «نظامی» که یکی از روزنامه‌‌های قدیمی دوران ناصری بود با مدیریت میرزا عباس‌‌خان مهندس حضور انتشار یافت. چهار سال بعد در همین روز به سال ۱۲۵۹ (۱۳ محرم ۱۲۹۸ ق.)‌‌ روزنامه‌‌ی «اختر» نامه‌‌ی مفصل آقا ميرزا رضاي تبريزي مترجم كنسولگري ايران در تفليس را «در باب لزوم تغيیر حروف و الفباي فارسي» به چاپ رساند. این ميرزا رضا در واقع همان رضا دانش يا پرنس ارفع بعدي است كه بیست و یک سال بعد سفیر ایران در استانبول شد.

در سال ۱۲۸۴ در چنین روزی بود که بست‌‌نشینی دوم علمای تهران و دو هزار طلبه در قم انجام شد و این بار معترضان خواهان تأسیس مجلس بودند. بازاریان هم از این جریان استقبال کردند و به زودی چهارده هزار تن با پشتیبانی ایشان در سفارت انگلیس بست نشستند.

در ۱۲۹۵ لنين^[1]، رهبر انقلابيون روسيه، طي پيامي به مسلمانان روسيه و مشرق‌‌زمين اعلام داشت كه عهدنامه‌‌هاي سري راجع به تقسيم ايران محو و پاره شده و قشون روس از ايران خارج خواهد شد. در ۱۲۹۷ به دنبال پایان جنگ جهانی اول و تشکیل کنفرانس صلح پاریس، ایران که با زیرکی پس از اشغال کشور توسط متفقین با ایشان قرارداد همکاری بسته و به لحاظ حقوق بین‌‌الملل یکی از طرف‌‌های متحد با متفقین قلمداد می‌‌شد، هیئتی را برای حضور در این کنفرانس به پاریس فرستاد (تصویر زیر). اعضای این هیئت عبارت بودند از مشاورالممالك انصاري وزير خارجه، ذكاءالملك فروغي رئيس ديوانعالي تميز، ميرزا حسين معين‌‌الوزاره وزير سابق‌‌ فوائد عامه و تجارت، انتظام‌‌الملك رئيس كابينه‌‌ی وزارت خارجه، مسيو آدولف پرني فرانسوي مستشار وزارت عدليه، و ميرزا عبدالحسين‌‌خان انصاري. هیئت ایرانی بیانیه‌‌ای تنظیم کرده بود و پس از تجزیه‌‌ی دولت عثمانی ادعای تاریخی درستی بر میان‌‌رودان و سوریه و آناتولی داشت و این مناطق را بخشی از کشور ایران می‌‌دانست. انگلیسی‌‌ها و بقیه‌‌ی کشورهای اروپایی که می‌‌خواستند دست‌‌نشانده‌‌های خود را در کشورهای نوساز سوریه و عراق و لبنان و فلسطین و اسرائیل و ترکیه بر سر کار بیاورند، سخت کوشیدند و از حضور ایران در این کنفرانس جلوگیری کردند.

$G:\pix\projects\iranzamin\modern\11chronicle\1320-25\فروغی پاریس؟.jpg$

در همین روز به سال ۱۳۰۳ در گرماگرم جنگ قفقاز و اشغال گرجستان به دست نیروهای بلشویک، پدر نیما یوشیج هم به تفلیس سفر کرد. در همین روز سید حسن مدرس نماینده‌‌اش رحیم‌‌زاده صفوی را به نزد احمدشاه که در نیس^[2] مقیم بود فرستاد و از او خواست تا سریع‌‌تر به لرستان بازگردد و تاج و تخت قاجار را حفظ کند. از سوی دیگر محمدحسن‌‌میرزا ولیعهد که به سودای دستیابی به قدرت با رضاخان همدست شده بود به او پیغام داد که به کشور باز نگردد. تا پنج سال بعد رضاخان به رضاشاه تبدیل شده بود و دولت قاجار منقرض شده بود. در چنین روزی به سال ۱۳۰۸ میرزا عباس‌‌خان نعمت از آلمان به ایران بازگشت و گراورسازی نعمت را در خیابان لاله‌‌زار تأسیس کرد. و بعدتر همان جا مجله‌‌ی «طهران مصور» را نیز منتشر کرد. در ۱۳۱۸ هم پیمان دوستی بین ایران و ژاپن به تصویب مجلس رسید.

در سال ۱۳۵۰ این روز با تجزیه‌‌ی سیاسی بیشتر و بیشتر قلمرو ایران‌‌زمین مصادف بود و سرزمین‌‌های زیر سلطه‌‌ی استعمار بریتانیا وضعیتی نابسامان پیدا می‌‌کردند. در ۲۵ آذر این سال از سویی ارتش پاکستان شکست در نبرد با هند و بنگلادش را پذیرفت و به این ترتیب جنگ در منطقه پایان یافت و از سوی دیگر بحرین زیر فشار انگلستان از ایران مستقل شد و رهبری‌‌اش به شیخ خاندانی مهاجر و دست‌‌نشانده‌‌ی انگلستان سپرده شد.

Gerelateerde afbeelding

Afbeeldingsresultaat voor ‫۱۳۹۳ طالبان پیشاور مدرسه‬‎

طالبان پیش و پس از کشتار کودکان

در ۱۳۷۰ با فروپاشی نظم کمونیستی شمالی ‌‌قزاقستان از اتحاد جماهیر شوروی استقلال یافت، در ۱۳۷۳ سازمان ملل تشکیل نیروهای پاسدار صلح در تاجیکستان را تصویب کرد و در ۱۳۹۳ نیروهای طالبان به یک مدرسه‌‌ی پلیس در پیشاور حمله کردند و ۱۴۵ نفر از حاضران در آنجا را که اغلب کودک بودند کشتند.

Related image

زلزله‌‌ی هایوآن در چین

Ugyen Wangchuck, 1905.jpg رخدادهای سیاسی دیگری نیز در این روز واقع شده‌‌اند. در ۱۱۹۸ سیمون بولیوار^[3] تأسیس کشور کلمبیای بزرگ (گران کلمبیا) را اعلام کرد، در ۱۲۸۶ اوگیِن وانگ‌‌چوک^[4] اولین شاه کشور تازه‌‌تأسیس بوتان شد (تصویر بالا) و در ۱۲۹۱ ناوگان سلطنتی نوپای یونان در نبرد اِلی^[5] بر کشتی‌‌های عثمانی غلبه کرد. و در ۱۳۰۶ انگلیسی‌‌ها از ترس شورش عمومی راجندرا لاهیری^[6] انقلابی بانفوذ هندی را دو روز پیش از زمان مقرر توسط دادگاه دولت استعماری به دار آویختند. یک رخداد بی‌‌ربط ولی جالب دیگر هم این که در ۱۳۱۶ تئودور کول^[7] و رالف روی^[8] از زندان آلکاتراز^[9] گریختند و دیگر هرگز دیده نشدند.

کلمبیای بزرگ

از رخدادهای دیگر بیست و پنجم آذرماه یکی آن که در ۱۲۹۹ زلزله‌‌ی هایوآن^[10] در چین با بزرگی ۵/۸ ریشتر بیش از دویست هزار نفر را از میان برد، دیگر آن‌‌که در ۱۳۵۸ لیبی به اوپک پیوست و بهای نفت خام را افزایش داد.

اولجایتو خان

Maugham retouched.jpg

سامرست موآم

seated portrait of middle-aged man, bearded, in formal 19th-century costume

کامیل سن سائن

A line drawing of the face and upper torso of George Santayana as a middle-aged man. He is balding, wearing a suit, and looking away from the viewer to the right.

جرج سانتایانا

در میان ایرانیان در این روز اولجایتو ایلخان ایران (۶۹۵) و علی قوشچی اخترشناس ایرانی (۸۵۳) درگذشته‌‌اند. در خارج از ایران‌‌زمین این نامداران در این روز زاده شده‌‌اند: جرج سانتایانا^[11] فیلسوف اسپانیایی (۱۲۴۲)، واسیلی کاندینسکی^[12] نقاش روس-فرانسوی (۱۲۴۵)، مارگارت مید^[13] انسان‌‌شناس آمریکایی (۱۲۸۰)، و فیلیپ کیندرد دیک^[14] فیلسوف و نویسنده‌‌ی آمریکایی (۱۳۰۷). رفتگان مشهور این روز هم سه ادیب و نویسنده‌‌اند: ویلهلم گریم^[15] نویسنده‌‌ی آلمانی (۱۲۳۸)، کامیل سن سائن^[16] شاعر فرانسوی (۱۳۰۰) و سامرست موآم^[17] داستان‌‌نویس انگلیسی (۱۳۴۴).

Ralph Roe.png

گریزندگان از زندان آلکاتراز – رالف روی

Theodore Cole.png

گریزندگان از زندان آلکاتراز – تئودور کول

فیلیپ کیندرد دیک

بیست و ششم آذر

Afbeeldingsresultaat voor ‫مولانا‬‎

Afbeeldingsresultaat voor ‫ابوریحان بیرونی‬‎

مهم‌‌ترین رخداد این روز آن است که دو اندیشمند بزرگ ایرانی در این روز رخت از جهان کشیده‌‌اند. نخست آن که در یکشنبه بیست و ششم آذرماه سال ۴۲۷ هجری خورشیدی (۲ رجب ۴۴۰ ق.) محمد بن احمد بن ریحان هروی خوارزمی بیرونی معروف به ابوریحان بیرونی درگذشت. او اخترشناسی چیره‌‌دست، ریاضیدان و فیلسوفی بزرگ و انسان‌‌شناسی تیزبین بود و پرخواننده‌‌ترین کتاب آموزش اخترشناسی (التفهیم لاوائل صناعه التنجیم، به دو زبان پارسی و تازی) و اولین کتاب مردم‌‌شناسی هند (ماللهند) را نوشته است. دیگری مولانا جلال‌‌الدین محمد بلخی است که در سال ۶۵۲ در قونیه وفات کرد.

البته این دو تنها ایرانیان نامداری نیستند که در این روز درگذشته‌‌اند. یک و نیم قرن پیش از بیرونی در سال ۲۸۷ عباس بن حسن جرجری وزیر دولت عباسی که در به قدرت رسیدن خلیفه مقتدر نقش مهمی ایفا کرده بود، در جریان انقلابی که هواداران برادرش عبدالله بن معتز از طایفه‌‌ی حمدانی و جراحی به راه انداخته بودند کشته شد، هرچند این انقلاب به نتیجه نرسید. عبدالله بن معتز هم که شاعری نامدار بود و کتاب البدیع را در فن شعر نوشته بود، در همین روز پس از شکست خوردن این شورش به قتل رسید. در این میان باید از عبدالرحیم خان خانان اخترشناس، شاعر و وزیر اکبرشاه گورکانی هم یاد کرد که به سال ۹۳۵ زاده شد و شهر خان خانان در نوان‌‌شهر پنجاب به یاد او نامگذاری شده است.

نخستین دیدار شمس و مولانا

از جمله‌‌ی رخدادهای مهم دیگر این روز می‌‌توان به سال ۷۷۷ اشاره کرد که تیمور لنگ در آن روز سپاهیان سلطان نصیرالدین محمود شاه هند را در دهلی شکست داد. پانصد سال بعد، روز پنجشنبه بیست و نهم آذر سال ۱۲۷۵ (۱۱ رجب ۱۳۱۴ ق.) محمدحسین‌‌خان ذکاءالملک بعد از مرگ ناصرالدین‌‌شاه نخستین شماره از روزنامه‌‌ی تربیت را منتشر ‌‌کرد که اولین نشریه‌‌ی غیردولتی ایران بود و طی یک سالی که منتشر می‌‌شد نفوذی چشمگیر در میان نخبگان فرهنگی و سیاسی به دست آورد و گرانیگاه همفکری مشروطه‌‌خواهان شد. بیشتر مطالبش را هم پسر ذکاء‌‌الملک یعنی محمدعلی فروغی می‌‌نوشت که بعدها صدراعظم روشن‌‌اندیش ایران شد.

سلطان‌‌نشین دهلی در اوایل قرن هشتم خورشیدی

این روز در تاریخ سیاسی جهان به نسبت پر حادثه بوده است. در ۵۴۶ میلادی اوستروگت‌‌ها^[18] که زیر فرمان توتیلا^[19] می‌‌جنگیدند رم را گشودند و به باد غارت دادند، در ۱۱۵۲ حزب چای در بوستون^[20] که به قانون مالیات چای انگلستان اعتراض داشتند، در حالی که شبیه سرخپوستان لباس پوشیده بودند و به این ترتیب گرایش بومی‌‌گرا و ضداستعماری‌‌شان را نمایان می‌‌کردند، به کشتی‌‌های تجاری در بندر بوستون حمله کردند و صدها بشکه چای را به دریا ریختند و این آغازگاه انقلاب آمریکا برای استقلال بود. در ۱۲۴۱ ژنرال اولیس گرانت^[21] در میانه‌‌ی جنگ‌‌های داخلی آمریکا یهودیان را از میسی‌‌سیپی، کنتاکی و تنسی اخراج کرد و در ۱۲۵۹ اولین دور جنگ‌‌های بوئر میان دولت بریتانیا و بوئرهای آفریقای جنوبی^[22] آغاز شد.

اکبرشاه گورکانی و عبدالرحیم خان خانان

در ۱۳۱۸ اولین نبرد هوایی مهم جنگ جهانی دوم به نام نبرد هلیگولند بایت^[23] با حمله‌‌ی هواپیماهای انگلیسی به ناوگان آلمان آغاز شد. در این نبرد هواپیماهای مدافع آلمانی‌‌ها نیرومند در میدان ظاهر شدند و انگلیسی‌‌ها را شکست دادند. در ۱۳۲۰ قوای ژاپنی شمال بورنئو را گرفتند، در ۱۳۳۶ آمریکا نخستین موشک قاره‌‌پیمای اطلس را با موفقیت آزمایش کرد و در ۱۳۳۹ ارتشیان وفادار به هایله سلاسی امپراتور حبشه هم‌‌زمان با بازگشت او به کشورش کودتاچیانی که پسرش را به سلطنت برگزیده بودند در هم شکستند. هایله سلاسی پس از بازگشت پسرش را عفو کرد. در ۱۳۴۹ هم سربازان دولت کمونیستی لهستان به کارگران معترض در شهر گدینیا^[24] حمله کردند و چند ده نفر از آن‌‌ها را با شلیک گلوله کشتند.

نبرد هلیگولند بایت

Boston Tea Party w.jpg

شورش حزب چای در بوستون

این روز در ضمن با شورش‌‌های مردمی خشن نیز پیوندی داشته است. در ۱۳۵۲ به دنبال حمله‌‌ی فلسطینی‌‌ها به فرودگاه لئوناردو داوینچی رم سی تن به قتل رسیدند، در ۱۳۶۸ مردم رومانی که در برابر استیلای حزب کمونیست سر به طغیان برداشته بودند به محله‌‌ی استقرار اعضای حزب کمونیست در تیمیشورا^[25] حمله کردند و دفاتر آن را به آتش کشیدند و در ۱۳۸۹ محمد بوعزیز اقدام به خودسوزی کرد و این کار جنبشی ایجاد کرد که به سرنگونی دولت تونس و بهار عربی منتهی شد. به عنوان حسن ختامی بر این روند، در ۱۳۹۳ هم روابط دیپلماتیک کوبا و آمریکا پس از پنجاه و چهار سال دوباره برقرار شد!

Romanian Revolution 1989 Demonstrators.jpg

بهار عربی

در این روز چندین رخداد فرهنگی و اجتماعی هم رخ داده است. در ۱۱۶۹ ستون سنگی حاوی گاهشماری آزتک‌‌ها کشف شد، در ۱۲۴۴ سمفونی ناتمام فرانتس شوبرت^[26] برای نخستین بار اجرا شد. در ۱۳۱۷ اوتو هان^[27] شیوه‌‌ی شکافت اتم توسط همجوشی هسته‌‌ای را یافت و این مبنای ساخت بمب اتمی قرار گرفت و در ۱۳۴۰ آتش‌‌سوزی در چادر سیرک بزرگی در نیتِروی^[28] واقع در ریودوژانیرو به مرگ پانصد تن منتهی شد.

Mercury-Atlas 2 liftoff.jpg

موشک قاره‌‌پیمای اطلس

MV Danny F II.JPG

MV Danny F II

1479 Stein der fünften Sonne, sog. Aztekenkalender, Ollin Tonatiuh anagoria.JPG

تقویم آزتک‌‌ها

در ۱۳۴۸ نیروی هوایی ایالات متحده با انتشار کتاب آبی تحقیق درباره‌‌ی بشقاب‌‌های پرنده را پایان یافته اعلام کرد. بر مبنای کتاب آبی هیچ پدیده‌‌ی ناشناخته و توضیح‌‌ناپذیری درباره‌‌ی شپن‌‌ها (شیء پرنده ناشناخته: UFO) وجود نداشت و این گزارش‌‌ها به حیات فرازمینی مربوط نمی‌‌شدند. در ۱۳۶۸ برای نخستین بار کارتون سیمپسون‌‌ها^[29] از تلویزیون پخش شد و در ۱۳۸۸ کشتی MV Danny F II در ساحل لبنان غرق شد و در نتیجه ۴۴ سرنشینش به همراه ۲۸ هزار جانور که محموله‌‌ی کشتی بودند نابود شدند.

فرانتس شوبرت

Simpsons FamilyPicture.png

سیمپسون‌‌ها

Ulysses S. Grant 1870-1880.jpg

ژنرال گرانت

Mohamed Bouazizi.jpg

محمد بوعزیز

Otto Hahn 1970.jpg

اوتو هان

بیست و ششم آذر سال ۱۲۳۲ روز تولد پیر پل امیل رو^[30] بنیانگذار انستیتو پاستور است. در همین روز به سال ۱۲۰۹ سیمون بولیوار^[31] انقلابی آمریکای لاتین و رئیس‌‌جمهور ونزوئلا درگذشت و سه سال بعد در ۱۲۱۲ کاسپار هاوزر^[32] که در کودکی در انزوا رشد کرده بود و احتمالاً شاهزاده‌‌ی بادن بود، در اثر زخم مرموز خنجری که شاید خود به سینه‌‌اش زده بود، فوت کرد. در ۱۳۹۰ کیم جونگ ایل^[33] رهبر کره‌‌ی شمالی قالب تهی کرد و به اعتقاد بخش بزرگی از مردم کره‌‌ی شمالی به یکی از خدایان کمونیستی تبدیل شد!

Kim Jong il Portrait.jpg

کیم جونگ ایل

کاسپار هاوزر

Pierre Paul Émile Roux 2.jpg

پل امیل رو

بیست و هفتم آذر

Afbeeldingsresultaat voor althani 1878 شیخ جاسم بن محمد الثانی

در چنین روزی به سال ۱۲۵۷ انگلیسی‌‌ها اعضای خاندان الثانی را به حکومت سرزمینی کوچک در جنوب خلیج فارس گماشتند که امروز به کشور قطر تبدیل شده است. در روز بیست و هفتم آذر سال ۱۳۰۹ سرتیپ فضل‌‌الله زاهدی که چندی قبل خلع درجه شده بود به خدمت دعوت شد و پس از اعاده درجات نظامی‌‌اش به ریاست نظمیه منصوب شد. سرتیپ کوپال هم که رئیس پیشین نظمیه بود به وزارت جنگ بازگشت. دو رخداد دیگر این روز در ایران‌‌زمین آن که در ۱۳۶۱ پس از سی ماه تعطیلی دانشگاه‌‌ها به مناسبت انقلاب فرهنگی، بار دیگر دانشگاه‌‌ها بازگشایی شد و در ۱۳۸۵ برای نخستین بار در امارات متحده‌‌ی عربی انتخاباتی برگزار شد.

قوبیلای خان

Civil war in Chad.png

جنگ چاد

نبرد وردن

در روز بیست و هفتم آذر سال ۲۱۸ پیش از میلاد در جریان دومین دور جنگ‌‌های پونیک^[34] ارتش چهل هزار نفری هانیبال در نبرد رود تربیا^[35] بر ارتش ۴۲ هزار نفری روم پیروز شد. از طرف کارتاژی‌‌ها ۴-۵ هزار نفر و از طرف رومی‌‌ها ۲۸-۳۰ هزار نفر کشته شدند. در سال ۶۵۰ هجری خورشیدی قوبیلای‌‌خان به طور رسمی قلمرو مغول‌‌ها در چین را امپراتوری یوآن نامید و در ۱۰۰۱ استعمارگران پرتغالی در نبرد مبومبی^[36] (واقع در آنگولای امروزین) با سپاه سی هزار نفره‌‌شان بر قوای دو سه هزار نفره‌‌ی پادشاه کنگو پیروز شدند و همه را کشتار کردند.

در چنین روزی به سال ۱۱۵۶ دولت فرانسه کشور آمریکا که تازه تأسیس شده بود را به رسمیت شناخت. در ۱۱۶۶ نیوجرسی سومین ایالت آمریکا بود که قانون اساسی ایالات متحده را پذیرفت و به این کشور پیوست، در ۱۲۱۲ سرود ملی روسیه‌‌ی تزاری به نام «خدا نگهدار تزار باد» برای اولین بار خوانده شد و در ۱۲۹۵ در جریان جنگ جهانی اول نبرد خونین وردُن^[37] با عقب‌‌نشینی آلمانی‌‌ها با فرماندهی اریک فون فالکنهاین^[38] به پایان رسید. در این نبرد که نُه ماه به درازا کشید آلمانی‌‌ها ۳۳۷ هزار نفر و فرانسوی‌‌ها ۳۱۴ هزار نفر تلفات دادند. در ۱۳۰۶ سه رهبر انقلابی هندی به نام‌‌های رام پراشاد بسمیل، روشن سینگ و اشفق‌‌الله‌‌خان به دست حاکمان استعمارگر انگلیسی در هند اعدام شدند. آخرش هم آن که در ۱۳۸۴ جنگ داخلی چاد آغاز شد!

مجله‌‌ی Vogue

PIA09813 Epimetheus S. polar region.jpg

اپی‌‌متئوس

Image result for Ram Prasad Bismil

اشفق‌‌الله خان رام‌‌پراشاد بسمیل

از رخدادهای فرهنگی و اجتماعی این روز یکی آن که در ۱۲۷۱ نخستین شماره از مجله‌‌ی Vogue درباره‌‌ی مُد و سبک زندگی منتشر شد، دیگر آن که در ۱۳۳۷ در جریان اجرای Project SCORE اولین ماهواره‌‌ی مخابراتی به فضا پرتاب شد. در ۱۳۴۵ اخترشناسی به نام ریچارد واکر^[39] ماه کیوان به نام اپی‌‌متئوس^[40] را کشف کرد و در ۱۳۶۰ هواپیمای توپولوف Tu-160 که بزرگ‌‌ترین هواپیمای جنگی جهان است در شوروی نخستین پرواز خود را انجام داد. در ۱۳۸۵ هم سیل در مالزی به مرگ ۱۱۸ نفر و بی‌‌خانمان شدن چهارصد هزار تن منتهی شد.

اولین پرواز توپولوف

Ferdinand Schmutzer - Franz Ferdinand von Österreich-Este, um 1914.jpg

فرانتس فردیناند

KhalifaIV Surrey.jpg

میرزا طاهر احمد

استیون اسپیلبرگ

یوزف استالین

در بیست و هفتم آذر ماه چند تن در قلمرو ایران‌‌زمین و خارج از مرزهای کشور کنونی ایران زاده شده‌‌اند که هریک ردپایی –ناگوار یا گوارا- بر تاریخ به جا گذاشته‌‌اند. در سال ۱۲۵۷ یوزف استالین^[41] در شهر گوری^[42] نزدیک تفلیس زاده شد و در ۱۳۰۷ میرزا طاهر احمد خلیفه‌‌ی چهارم طریقت احمدیه در قادیان پنجاب به دنیا آمد. روز جمعه ۲۷ آذر سال ۸۵۳ (۲۹ رجب ۸۷۹ ق.) ابن امیرحاج مشهور به ابن موقف درگذشت. ملکه مهرالنساء نورجهان همسر جهانگیر شاه گورکانی در ۱۰۲۴ درگذشت و در همین روز به سال ۱۲۵۷ محمد بن ثانی امیر قطر در دوحه جان داد و در ۱۳۵۲ علامه رشید ترابی حیدرآبادی فیلسوف و پیشوای دینی شیعه‌‌ی هندی وفات یافت.

محمدرضا عارف در سال ۱۳۳۰ زاده شد و زادگان دیگر این روز عبارت‌‌اند از آرشیدوک فرانتس فردیناند^[43] ولیعهد اتریش (۱۲۴۲) و پل کله^[44] نقاش سوئیسی (۱۲۵۸)، لئونید برژنف^[45] سیاستمدار روس (۱۲۸۵)، ادیت پیاف^[46] خواننده‌‌ی فرانسوی (۱۲۹۴) و استیون اسپیلبرگ^[47] کارگردان آمریکایی (۱۳۲۵) و ژان باتیست لامارک^[48] زیست‌‌شناسی و شاعر فرانسوی هم در چنین روزی به سال ۱۲۰۸ درگذشته است. و آلوئیس آلزایمر^[49] روانشناس و کاشف بیماری آلیزایمر نیز در ۱۲۹۴ درگذشته است.