ماه مهر: بیست‌وپنجم تا بیست‌وهفتم

ماه مهر: بیست‌وپنجم تا بیست‌وهفتم

بیست و پنجم مهر

روز پنجشنبه بیست و پنجم مهرماه سال ۸۵۱ هجری خورشیدی دانشمند ایرانی ابن امیر حاج مشهور به ابن مُوَقّت کتاب «التقریر و التحبیر» را که در شرح کتاب «التحریر فی اصول الفقه» از کمال‌‌الدین بن همام‌‌الدین عبدالواحد اسکندری سیواسی می‌‌نوشت، تکمیل کرد! ۳۸۴ سال بعد در چنین روزی (به سال ۱۲۸۵) که باز به پنجشنبه افتاده بود، نظامنامه‌‌ی داخلی مجلس شورای ملی تنظیم شد.

‌‌در ۱۲۴۰ روزنامه‌‌ی وقايع اتفاقيه آگهی‌‌ای به قلم ناصرالدین‌‌شاه منتشر کرد که در آن انجمن فراموشخانه که میرزا ملکم‌‌خان تأسیس کرده بود و مبلّغ تجدد اروپایی بود منحل اعلام شد. شاه با تحریک ملا علی کنی و سعید مؤتمن‌‌الدوله که مخالف ملکم‌‌خان بودند چنین نوشته بود:

«هو

اعلان‌‌نامه‌‌ی دولتی

در اين روزها به عرض رسيد که بعضی از اجامر و اوباش شهر گفت و گو و صحبت از وضع و ترتيب فراموشخانه های يوروپ می‌‌کنند و به ترتيب آن اظهار ميل می‌‌نمايند. لهذا صريحِ حکم همان شد که اگر بعد از اين عبارت و لفظ فراموشخانه از دهان کسی بيرون بيايد، تا چه رسد به ترتيب آن، مورد کمال سياست و غضب دولتی خواهدشد. البته اين لفظ را ترک کرده پيرامون اين مزخرفات نروند که يقيناً مؤاخذه‌‌ی کلی خواهند ديد.»

در ۱۲۸۶ میرزا ابوالقاسم‌‌خان ناصرالملک که مردی بی‌‌اثر و از وفاداران به محمدعلی‌‌شاه بود به صدارت رسید، در ۱۲۹۱ در مناطق عشايري فارس زد و خوردی بين قواي دولتي و عشاير آغاز شد که در نتیجه حاج مخبرالسلطنه والي فارس براي رفع تعرض از عشاير به سميرم رفت و در ۱۲۹۶ انتخابات چهارمين دوره‌‌ی قانونگذاري در تهران پايان يافت و مستوفي‌‌الممالك، سيدحسن تقي‌‌زاده، سليمان ميرزا اسکندری، مخبرالسلطنه، مشيرالدوله، صمصمام‌‌السلطنه، سيد محمدرضا شيرازي (مساوات)، مؤتمن‌‌الملك، حكيم‌‌الملك، ميرزا طاهر تنكابني، حسينقلي نواب، و سيد محمد تدين به نمایندگی مجلس برگزیده شدند.

$G:\pix\projects\iranzamin\modern\11chronicle\1230-1275\ناصرالدین.jpg$

ناصرالدین‌‌شاه

$G:\pix\projects\iranzamin\modern\11chronicle\1300-1320\فرخی_یزدی_1.jpg$

فرخی یزدی

خلیل طهماسبی و آیت‌‌الله کاشانی

در همین روز به سال ۱۳۱۸ فرخی یزدی مدیر روزنامه‌‌ی طوفان و نماینده‌‌ی سابق مجلس در زندان قصر با آمپول هوایی که پزشک احمدی به رگش تزریق کرد به قتل رسید. در ۱۳۳۱ مجلس سنا با دو لایحه مخالفت كرد و آن را خلاف قانون اساسي و قوانين موضوعه دانست. یکی عفو خليل طهماسبي قاتل احمد کسروی و دیگری مصادره‌‌ی اموال احمد قوام. در همین روز حكومت نظامي براي مدت دو ماه تمديد شد و سرتيپ زنگنه به فرمانداري نظامي انتخاب شد. در ۱۳۴۲ ژنرال دوگل در جلسه‌‌ی مشترک مجلس شورای ملی و سنا نطقی ایراد نمود و تمدن کهن ایران را ستود. در ۱۳۴۳ هم قرار داد تأسیس یک مرکز تولید نیروی برق به قدرت 25 هزار کیلووات بین سازمان برق تهران ویک مؤسسه‌‌ی آمریکائی امضاء و مبادله شد.

$G:\pix\projects\iranzamin\modern\دوگل و شاه.jpg$

شاه و دوگل

لویی سیزدهم!

A crowned young woman on her knees with her hand on the Bible which is held by an old bearded man

ملکه یادویگا

در ۷۶۳ بانویی به نام یادویگا^[1] به پادشاهی لهستان رسید، در بیست و پنجم مهر سال ۹۸۹ لویی سیزدهم در کلیسای جامع ریمس^[2] تاجگذاری کرد، در ۱۰۴۱ شارل دوم شاه انگلستان بندر دونکرک^[3] را به بهای چهل هزار پوند به فرانسه فروخت، در ۱۱۷۲ ماری آنتوانت^[4] با گیوتین در پاریس اعدام شد و در ۱۲۴۰ مرگبارترین کشتار اروپاییان به دست بومیان استرالیا در کالین لارینگو^[5] رخ داد و طی آن نوزده اروپایی کشته شدند! در مقابل شمار بومیان استرالیا که هنگام استقرار مهاجران انگلیسی حدود یک میلیون تن جمعیت داشتند، تا ابتدای قرن بیستم به کمتر از صد هزار تن رسید.

Here are drown the Algerians.jpg

محل ریخته شدن جسد معترضان الجزایری به رودخانه

در ۱۲۹۱ بلغارستان، صربستان و یونان در نخستین جنگ بالکان به مونته‌‌نگرو پیوستند و به عثمانی اعلان جنگ دادند، در ۱۲۹۶ انگلستان برای اولین بار طی جنگ جهانی اول آلمان را بمباران کرد و در ۱۳۲۰ برای اولین بار طی جنگ جهانی دوم زیردریایی‌‌های آلمانی به کشتی‌‌های آمریکایی حمله کردند. در ۱۳۴۰ تظاهرات سی هزار تن از مهاجران الجزایری‌‌ و هوادارانشان در پاریس که به ستم فرانسویان در جریان جنگ الجزایر معترض بودند، به شدت سرکوب شد. پلیس بر تظاهرکنندگان آتش گشود و چهارصد نفر را به قتل رساند و اجساد بسیاری را به رودخانه ریخت.

در چنین روزی به سال ۱۳۵۲ اوپک کشورهای غربی که اسرائیل را در جریان جنگ با مصر یاری داده بودند برای صدور نفت تحریم کرد و در ۱۳۷۳ دیمیتری خولودوف^[6] روزنامه‌‌نگار روسی که جریانی را برای ستیز با فساد دولتی به راه انداخته بود کشته شد.

بیست و پنجم مهرماه سالگرد چندین رخداد پراکنده اما جالب توجه دیگر هم هست. در ۹۳۷ اداره‌‌ی پست لهستان تأسیس شد، در ۱۱۵۰ موتسارت^[7] پانزده‌‌ساله اپرای Ascanio in Albaرا در میلان روی صحنه برد.

در چنین روزی به سال ۱۳۰۱ سازمان بی‌‌بی‌‌سی تأسیس شد. در ۱۳۱۲ اینشتین که بعد از به قدرت رسیدن نازی‌‌ها از آلمان گریخته بود، وارد آمریکا شد و در سال ۱۳۳۵ اولین نیروگاه برق اتمی با حضور ملکه الیزابت دوم در کومبریای انگلستان شروع به کار کرد و در ۱۳۴۴ نمایشگاه نیویورک پس از دو سال تعطیل شد. در این مدت ۵۱ میلیون نفر از این نمایشگاه دیدار کردند. در ۱۳۵۸ مادر ترزا جایزه‌‌ی صلح نوبل را برد. در ۱۳۷۵ هم در گواتمالا ۴۷ هزار نفر کوشیدند در استادیوم ماتئو فلورس^[8] که گنجایش‌‌اش ۳۶ هزار نفر بود جا بگیرند و بازی را تماشا کنند، در نتیجه ۸۴ نفر کشته و ۱۸۰ نفر زخمی شدند. در ۱۳۹۱ هم سیاره‌‌ی آلفا سنتوری B^[9] کشف شد.

اینشتین هنگام پذیرفتن تابعیت آمریکایی

Dmitry Kholodov.jpg

دیمیتری خولودوف

اوژن اونیل

در این روز به سال ۱۱۹۶ سید احمدخان بن متقی که در انگلستان تحصیل کرده و کارمند کمپانی هند شرقی بود زاده شد. او بنیانگذار برخی از نهادهای آموزشی مدرن پاکستان و نظریه‌‌پرداز جدایی پاکستان و هند بود. اوژن اونیل^[10] نمایشنامه‌‌نویس آمریکایی هم در ۱۲۶۷ زاده شد. در همین روز به سال ۲۴۵ مستعین خلیفه‌‌ی عباسی به دست جانشینش معتز به قتل رسید و توماس ادیسون مخترع آمریکایی (۱۳۱۰)، سانتیاگو رامون کاخال^[11] عصب‌‌شناس اسپانیایی (۱۳۱۳)، کارل کائوتسکی^[12] فیلسوف آلمانی (۱۳۱۷)، محسن صدر (صدرالاشراف) رئیس سابق مجلس سنا و نخست‌‌وزیر پیشین ایران (۱۳۴۱)، و پویی^[13] آخرین امپراتور چین (۱۳۴۶) هم در این روز درگذشته‌‌اند.

پویی در کنار یک افسر شوروی

رامون کاخال

سید احمد خان بن متقی

Dinar of Al-Musta'in, AH 248-252.jpg

سکه‌‌ی معتز

بیست و ششم مهر

روز یکشنبه بیست و ششم مهر سال ۱۲۰۸ هم خسرو میرزا و میرزا تقی‌‌خان (امیرکبیر بعدی) که برای پوزش بابت قتل گریبایدوف به روسیه رفته بودند، با تزار نیکلای دیدار کردند. تزار پس از ابراز لطف زیاد از دو کرور غرامت ایران یک کرور را بخشید و برای پرداخت یک کرور دیگر هم پنج سال مهلت مقرر کرد. او همچنین نشان‌‌های طلایی به خسرومیرزا و میرزا تقی‌‌خان اهدا کرد و به همراهش دوازده عراده توپ به ارتش عباس‌‌میرزا هدیه داد و هیئت ایرانی را سرخوش و سپاسگزار به سوی تبریز راهی کرد.

نیم قرن بعد در روز جمعه ۲۶ مهر ۱۲۶۳ دوران تبعید سید جمال اسدآبادی از مصر به پاریس، که دلیلش ارتباط او با انقلاب احمد اعرابی بود، پایان یافت. در ۱۲۷۷ هم میرزا علی‌‌محمدخان کاشانی نخستین شماره از روزنامه‌‌ی ثریا را در قاهره منتشر کرد و در ۱۲۸۶ روزنامه‌‌ی تندرو و آزادی‌‌خواه مساوات به مدیریت سید محمدرضا شیرازی و نویسندگی سیدعبدالرحیم خلخالی در تهران منتشر شد و به توهین به شاه و خاندان قاجار روی آورد.

در ۱۳۴۲ اولین کارخانه‌‌ی تولید کود شیمیایی در ایران تأسیس شد و در ۱۳۵۷ پس از پیروزی انقلاب محمود اعتمادزاده (به‌‌آذین) سازمان دموکراتیک مردم ایران را تأسیس کرد که در واقع شعبه‌‌ای از حزب توده محسوب می‌‌شد.

در این روز به سال ۴۶۰ نورمن‌‌ها در نبرد دیراکیوم^[14] (واقع در آلبانی امروزین) که پایتخت استان ایلوریه بود بر بیزانسی‌‌ها غلبه کردند. هریک از دو طرف در این نبرد بیست هزار سرباز وارد میدان کردند که در نهایت تلفات ده هزار تن از نورمن‌‌ها و پنج هزار تن از بیزانسی‌‌ها کشته شدند. در ۹۱۹ غارتگران اسپانیایی با رهبری هرناندو د سوتو^[15] شهر مابیلا در آلابامای امروزین را گرفتند و غارت کردند و رهبر سرخپوستان را که مرد دلیری به نام توسکالوسا^[16] بود به قتل رساندند و حدود سه هزار تن ساکنان شهر را کشتار کردند (تصویر بالا).در 978 هم میخائیل دلیر^[17] شاهزاده‌‌ی والاشی قوای آندرو باتوری^[18] را در نبرد شلیمبار^[19] شکست داد و برای نخستین بار مردم کشور رومانی را متحد کرد.

در ۱۲۳۹ با امضای معاهده‌‌ی پکن دومین جنگ تریاک خاتمه یافت و نیروهای استعماری بندرهای چین را به زور بر تریاک‌‌هایی که می‌‌فروختند گشودند، د ر ۱۳۰۰ جمهوری شوروی سوسیالیستی کریمه همچون دولتی دست نشانده‌‌ی بلشویک‌‌های روسیه تأسیس شد و در ۱۳۷۰ آذربایجان از شوروی مستقل شد. در ۱۳۸۶ هم یک تروریست انتحاری در پاکستان به کاروان حامل بینظیر بوتو حمله کرد. بوتو آسیبی ندید اما ۱۳۹ تن کشته و ۴۵۰ تن زخمی شدند.

خوان پرون و همسرش اوا پرون

WLMK unveiling plaque to Valiant Five.jpg

دسته‌‌ی پنج نفره در کانادا

در ۹۸۳ یوهان کپلر^[20] انفجار یک ابرنواختر را گزارش کرد که به نام خودش کپلر نامیده شده است (تصویر زیر). در ۱۲۳۰ هرمان ملویل^[21] رمان موبی‌‌دیک^[22] را منتشر کرد. در ۱۲۴۶ آمریکا آلاسکا را با بهای ۲/۷ میلیون دلار از روسیه خریداری کرد، در ۱۲۶۷ ادیسون برای دریافت حق ثبت فیلم‌‌برداری درخواست داد و در ۱۲۷۷ آمریکا پورتوریکو را از اسپانیایی‌‌ها گرفت.

Keplers supernova.jpg

در ۱۳۰۸ در جریان پرونده‌‌ی ادواردز بر ضد کانادا، پس از آن که دیوان‌‌عالی قضایی کانادا حکم کرد که زن‌‌ها به لحاظ حقوقی «شخص» محسوب نمی‌‌شوند، گروهی از هواداران حقوق زنان به نام دسته‌‌ی پنج نفره لابی‌‌گری کردند و در نتیجه کمیته‌‌ی قضات این حکم را الغا کرد. پس از آن راه برای عضویت زنان در نهادهای سیاسی از جمله سنا هموار شد.

در ۱۳۱۴ اتحادیه‌‌ی ملل به خاطر حمله‌‌ی ایتالیا به اتیوپی این کشور را مشمول تحریم اقتصادی قرار داد. در ۱۳۲۳ هم مراسم تدفین رومل برگزار شد. هرچند سپهبد اروین رومل^[23] در توطئه‌‌ی قتل هیتلر شرکت داشت و به همین خاطر وادار به خودکشی شد، از آنجا که محبوبیت زیادی داشت و قهرمان جنگ در آفریقا محسوب می‌‌شد، دولت نازی برایش مراسم تدفین باشکوهی ترتیب داد.

Midhat pasha.jpg

مدحت پاشا

Henri Bergson 02.jpg

هانری برگسون

Felicette, spacecat.jpg

گربه‌‌ی فضانورد

هرمان ملویل فلیست

در ۱۳۲۴ خوان پرون^[24] رهبر نظامی آرژانتین با هنرپیشه‌‌ای به نام اِوا دوارته^[25] (اوا پرون) ازدواج کرد، در ۱۳۲۲ استرپتومایسین^[26] که نخستین داروی آنتی‌‌بیوتیک برای درمان سل بود در دانشگاه راتگرز^[27] کشف شد، در ۱۳۳۳ شرکت تگزاس اینسترومنتز^[28] ساخت اولین رادیوی ترانزیستوری را اعلام کرد و در ۱۳۴۶ فِلیسِت^[29] که گربه‌‌ای از شهر پاریس بود، به اولین گربه‌‌ی فضانورد تبدیل شد. در همین روز وِنِرا ۴^[30] که یک کاوشگر ساخت شوروی بود به سطح ناهید رسید و نخستین ابزار ساخته‌‌ی دست بشر شد که جو سیاره‌‌ای دیگر را وارسی می‌‌کرد.

زادگان مهم این روز عبارت‌‌اند از: مدحت پاشا صدراعظم عثمانی (۱۲۰۱)، بازیل هال چمبرلن^[31] مورخ سوئیسی-انگلیسی (۱۲۲۹)، هانری برگسون^[32] فیلسوف فرانسوی (۱۲۳۸)، د ت سوزوکی^[33] فیلسوف ذن (۱۲۴۹) و ژان کلود وان‌‌دم^[34] بازیگر و رزمی‌‌کار مشهور بلژیکی (۱۳۳۹).

Jean-Claude Van Damme 2012.jpg

وان دم

Daisetsu Teitarō Suzuki photographed by Shigeru Tamura.jpg

سوزوکی

Basil Hall Chamberlain.jpg

چمبرلین

چارلز ببیج

این نامداران هم در این روز از دنیا رفته‌‌اند: نیکِفوروس پالایولوگوس^[35] سردار بیزانسی (۴۶۰)، چارلز ببیج^[36] ریاضیدان انگلیسی و مخترع چرتکه‌‌ای مکانیکی (۱۲۵۰)، الیزابت آردن^[37] مؤسس شرکت الیزابت آردن (۱۳۴۵)، لئو اشتراوس^[38] متفکر علوم سیاسی آمریکایی (۱۳۵۲)، رامون مِرکادر^[39] آدمکش کمونیستی که تروتسکی را به قتل رسانده بود (۱۳۵۷).

بیست و هفتم مهر

این روز در بحبوحه‌‌ی جنبش مشروطه با شکست‌‌هایی برای مشروطه‌‌خواهان مصادف بود. در ۱۲۸۶ ترکمن‌‌ها به قریه‌‌ی هاشم‌‌آباد در حوالی استرآباد حمله کردند و عده‌‌ای را کشتند و برخی را به اسارت بردند و اموالشان را غارت کردند. یک سال بعد در ۱۲۸۷ حاج محمدحسين امين‌‌الضرب که ورشكست شده و پنج کرور تومان مقروض بود، در سفارت روس تحصن کرد. در همین روز رهبران مستبدین به همراه آخوندهای درباری در باغشاه جمع شدند و از شاه خواستند كه مشروطه را الغا كند. دو سال بعد هم در ۱۲۸۹ پانصد نفر دزد از لار حركت كرده حوالی بندرعباس را چاپیدند و هر کاروانی را که دیدند غارت کردند.

در ۱۳۰۸ شرایط کشور دگرگون شده بود و اولین کارخانه ریسندگی به همت حاج رحیم آقای قزوینی در قزوین افتتاح شد. در ۱۳۱۳ کنگره‌‌ی فردوسی پایان یافت و مهمانان خارجی از راه بندر انزلی و کرمانشاه به کشورهای خود بازگشتند. در ۱۳۲۰ دکتر علی امینی به معاونت وزارت دارایی انتخاب شد و جواد عامری وزیر سابق امور خارجه و کشور به ریاست شرکت سهامی بیمه منصوب شد. در همین روز رضاشاه به جزیره‌‌ی موریس واقع در اقیانوس هند که تبعیدگاهی برای دولت انگلستان بود وارد شد.

Related image

صدام در دادگاه

در ۱۳۲۵ احمد قوام که تازه به نخست‌‌وزیری رسیده بود کابینه‌‌اش را به شاه معرفی کرد. برخی از وزیران عبارت بودند از: سپهبد احمدی، عبدالحسین هژیر، حمید سیاح، دکتر اقبال، شمس‌‌الدین امیرعلائی، دکتر سیدعلی شایگان و محمدولی فرمانفرمائیان. در ۱۳۲۹ ایران اولین کشوری بود که کمک‌‌های برنامه‌‌ی اصل چهار ترومن^[40] را پذیرفت و از یاری‌‌های مالی آمریکا برای بازسازی کشور برخوردار شد. در ۱۳۳۲ در پی کودتای ۲۸ امرداد حمایت‌‌های مالی آمریکا از دولت شاه آغاز شد و وارن^[41] رئیس اداره‌‌ی همکاری فنی امریکا در دفتر وزیر دارایی حضور یافته چکی به مبلغ چهار میلیون و هفتصد هزار دلار به وزیر دارائی تسلیم کرد. یک سال بعد در ۱۳۳۳ پرونده‌‌ی دکتر حسین فاطمی، دکتر شایگان و رضوی به دادگاه تجدیدنظر نظامی فرستاده شد و در سپیده‌‌دم همین روز نُه افسر و یک غیرنظامی که عضو سازمان افسران حزب توده بودند در لشکر دوم زرهی با حضور سرتیپ آزموده و سرتیپ بختیار تیرباران شدند. این افسران عبارت بودند از سرهنگ سیامک، سرهنگ مبشری، سرهنگ نمینی، سرگرد عطارد، سرگرد وزیریان، سروان مدنی، سرگرد واعظ قاسمی، سروان شفا، ستوان یکم افراخته و آن غیرنظامی که سازمان‌‌دهنده‌‌ی این گروه بود مرتضی کیوان نام داشت.

مرتضی کیوان در زندان

سکوی نفتی منهدم‌‌شده‌‌ی ایران

در چنین روزی به سال ۱۳۴۲ بارندگی شدید در مازندران سیلی جاری کرد که تلفات سنگینی به بار آورد. در ۱۳۶۶ نیروی دریایی آمریکا با شش رزرم‌‌ناو و سه هواپیمای جنگی در پشتیبانی از ناوگان عراق به سکوهای نفتی ایران در خلیج پارس حمله کرد و دو سکو را منهدم کرد و در ۱۳۸۴ صدام حسین در بغداد به جرم جنایت علیه بشریت محاکمه شد.

نبرد زاما

فردیناند آراگون و ایزابل کاستیل

در چنین روزی به سال ۲۰۲ پیش از میلاد رومیان با فرماندهی اسکیپیو آفریکانوس^[42] در نبرد زاما^[43] بر کارتاژی‌‌هایی که زیر فرمان هانیبال^[44] می‌‌جنگیدند غلبه کردند. هریک از دو سو بین سی تا چهل هزار تن زیر فرمان داشتند که نیمی از کارتاژی‌‌ها و یک چهارم قوای رومی و نومیدی‌‌های^[45] متحدشان در جنگ کشته شدند. این جنگ دور دوم جنگ‌‌های پونیک^[46] را با پیروزی روم به پایان رساند و بین دو کشور صلحی برقرار شد. در ۴۳۹ میلادی واندال‌‌ها^[47] با رهبری گایسریک^[48] کارتاژ را فتح کردند.

در بیست و هفتم مهر سال ۸۴۵ هجری خورشیدی جنگ‌‌های سی‌‌ساله با امضای عهدنامه‌‌ی تورن^[49] پایان یافت. در ۸۴۸ فردیناند دوم شاه آراگون^[50] با ایزابل اول ملکه‌‌ی کاستیل^[51] ازدواج کردند و به این ترتیب زمینه برای وحدت دو قلمرو و پیدایش کشور اسپانیا هموار شد. در ۱۱۹۲ ناپلئون در نبرد لایپزیگ^[52] از اتحاد شش کشور اروپایی به رهبری تزار الکساندر ششم شکست سختی خورد. در این نبرد بزرگ ناپلئون ۱۵۵ هزار نفر و حریفانش ۴۳۰ هزار تن به میدان فرستادند که در نهایت تلفات فرانسوی‌‌ها ۳۸ هزار تن و تلفات اتریشی‌‌ها و پروسی‌‌ها و روس‌‌ها و سوئدی‌‌ها ۵۴ هزار نفر بود. در ۱۲۰۶ ناوگان روسیه، فرانسه و انگلستان در نبرد ناوارینو^[53] بر نیروی دریایی عثمانی غلبه کردند. این آخرین جنگ دریایی مهمی بود که کشتی‌‌های چوبی در آن نقش ایفا می‌‌کردند. در ۱۲۹۱ هم ایتالیا ترابلس را در لیبی امروزین از عثمانی گرفت.

Naval Battle of Navarino by Garneray.jpg

نبرد ناوارینو

Battle of Leipzig 11.jpg

نبرد لایپزیگ

در ۱۳۱۲ آلمان از اتحادیه‌‌ی ملل خروج کرد، دو سال بعد در سال ۱۳۱۴ راهپیمایی بزرگ کمونیست‌‌های چین به پایان رسید و در نتیجه هفت هزار نفری که از صد هزار نفر اولیه زنده مانده بودند به قلمرو زیر نفوذ کمونیست‌‌های متحد شوروی وارد شدند. در ۱۳۲۳ کودتا در گواتمالا رئیس‌‌جمهور خوان فردریکو پونچه وایدِس را از قدرت کنار زد و ده سال رژیم انقلابی را برای این کشور به ارمغان آورد. در ۱۳۲۹ ارتش خلق چین با حمله به چامدو^[54] هجوم کمونیست‌‌ها به چین را آغاز کرد. ارتش چین چهل هزار نفر جمعیت داشت و با ۸۵۰۰ تن از مدافعان تبتی می‌‌جنگید. در همین روز مائو هزاران سرباز را از رود یالو^[55] گذراند و برای مقابله با آمریکایی‌‌ها به کره گسیل کرد. در ۱۳۳۵ روسیه و ژاپن با امضای قراردادی به وضعیت جنگی که همچنان از جنگ جهانی دوم میانشان برقرار بود پایان دادند و در ۱۳۳۹ آمریکا کوبا را محاصره‌‌ی اقتصادی کرد.

در چنین روزی به سال ۷۳۵ تنها زلزله‌‌ی مهم ثبت‌‌شده در کوه‌‌های آلپ شهر بازل^[56] را در سوئیس ویران کرد. بیست و هفتم مهرماه در تاریخ فرهنگ و فناوری هم روز مهمی بوده است. در ۷۶۵ دانشگاه هایدلبرگ^[57] نخستین سخنرانی آموزشی‌‌اش را برگزار کرد و کهن‌‌ترین دانشگاه آلمان شد، که البته در آن هنگام مثل همه‌‌ی دانشگاه‌‌های دیگر اروپایی بیشتر مدرسه‌‌ی علوم دینی بود و تدریس در آن به زبان و بلاغت و خطابه و فقه و فنون مربوط به پرورش کشیشان محدود می‌‌شد. در همین روز به سال ۸۹۱ مارتین لوتر^[58] از دانشگاه ویتنبرگ^[59] که مدرسه‌‌ای مشابه بود، دکترای الاهیات گرفت و فقیه شد. در ۱۰۲۷ کفاشان بوستون اولین اتحادیه‌‌ی صنفی آمریکا را تأسیس کردند. در ۱۲۷۹ ماکس پلانک^[60] قانون تابش جسم سیاه را کشف کرد. و در ۱۳۲۶ کمیته‌‌ی بررسی فعالیت‌‌های ضدآمریکایی فهرستی از سینماگران مشکوک به فعالیت کمونیستی فراهم کرد که به سانسور و از کار بیکار شدن یک فهرست سیاه طولانی انجامید.

بیست و هفتم مهرماه سالروز تولد علی محمد باب (۱۱۹۸) آگوست لومیر^[61] یکی از برادران بنیانگذار صنعت سینما (۱۲۴۱) و لوییس مامفورد^[62] مورخ آمریکایی (۱۲۷۴) است. در همین روز به سال ۱۳۱۶ ارنست راترفورد^[63] فیزیکدان نیوزلندی درگذشت و در ۱۳۳۸ هم ابراهیم حکیمی (حکیم‌‌الملک) از رجال صدر مشروطیت که بعد از مشروطیت وزیر و نماینده مجلس و سه بار نخست‌‌وزیر و رئیس مجلس سنا بود در سن ۹۲ سالگی و هانری میشو^[64] نقاش و شاعر فرانسوی هم در سال ۱۳۶۳ درگذشت.