گفتار هفتم: خط مانچو

گفتار هفتم: خط مانچو

قلمرو: مغولستان

زبان: مانچو، خیبِه

دوره‌‌ی رواج: ۴۹۷۸ -۵۴۰۰ تاریخی(۱۵۹۹- ۲۰۲۰ م.)

دولت‌‌ پشتیبان: امپراتوری چین

مانچوها از اقوام خویشاوند مغولان هستند که آخرین سلسله‌‌ی امپراتوری چین را بنیان نهادند و تا اوایل قرن بیستم بر این سرزمین فرمان می‌‌راندند. زبان‌‌شان هم از خانواده‌‌ی زبان‌‌های مغولی برخاسته و خویشاوند نزدیک زبان خیبِه است که در حال حاضر که زبان مانچو تقریبا منقرض شده، تنها بازمانده‌‌ی زنده از آن محسوب می‌‌شود. نویسه‌‌ی مانچو را رهبر طایفه‌‌ی جورچِن و بنیانگذار این دودمان ابداع کرد و او مردی بود به اسم نورحاچی که درباره‌‌ی معنای نامش ابهام زیاد هست و برخی آن را به معنی «پوست گراز» دانسته‌‌اند که نامی غیرعادی است. حدسی جسورانه که می‌‌توان زد آن است که این لقب او بوده و همان «نور حاجی» پارسی است که در آن زمان لقب بسیاری از رهبران معنوی منطقه‌‌ی ترکستان و مغولستان بوده است.

نورحاجی همان کسی است که در سال ۴۹۷۸ (۱۵۹۹م.) فرمان داد بر مبنای خط مغولی نویسه‌‌ای تازه برای زبان مانچو ابداع شود. چنین خطی ایجاد شد و در سال ۵۰۱۱ (۱۶۳۲م.) بازبینی و بازسازی شد و حروف ابهام‌‌زای آن حذف شد. این خط تا پایان عمر امپراتوری چینگ یکی از خطهای رسمی چین محسوب می‌‌شد.

علایم واکبر در خط مانچو